Wetenschappers van de Universiteit van Hawaii deden uitgebreid onderzoek naar 783 van de bijna 2.000 hittegolven die wereldwijd mensenlevens eisten sinds 1980. Door de klimatologische omstandigheden te bestuderen, konden ze de drempel identificeren waarbij temperaturen en luchtvochtigheid dodelijk worden.

Steeds grotere delen van de wereld zullen in de volgende decennia te maken krijgen met periodes waarin die drempel twintig dagen of langer zal worden overschreden. Nu al krijgen 3 op de 10 mensen elk jaar te maken met dergelijke hittegolven. Dat die zich niet beperken tot ontwikkelingslanden, bewijst onder meer de Europese hittegolf van 2003 die naar schatting 70.000 mensenlevens eiste.

Als de klimaatverandering niet wordt tegengegaan, zal tegen het einde van deze eeuw 74 procent van de wereldbevolking met dergelijke hittegolven worden geconfronteerd, schrijven de onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Climate Change. Zelfs als uitstoot van broeikasgassen nu ingrijpend wordt teruggedrongen, stijgt het aandeel van de getroffen wereldbevolking naar 48 procent.

“De keuzes voor de toekomst raken op”, zegt Camilo Mora, hoogleraar Geografie aan de Universiteit van Hawaii en hoofdauteur van de studie. “Wat hittegolven betreft, kunnen we nog kiezen tussen slecht en verschrikkelijk. Veel mensen overal ter wereld betalen nu al de prijs, en de klimaatmodellen voorspellen dat hun aantal nog enorm zal stijgen als we onze uitstoot niet aan banden leggen.”

Niet alleen de geografische verspreiding, maar ook de frequentie van dodelijke hittegolven neemt toe, bleek uit een andere studie in India. Daaruit bleek dat, terwijl de gemiddelde zomertemperatuur steeg van 27 tot 27,5 graden, de kans op dodelijke hittegolven steeg van 13 tot 32 procent. Dat is meer dan een verdubbeling.

De gevolgen zijn reëel: het aantal uitzonderlijk warme dagen – gemiddeld 7,3 in de onderzochte periode – piekte in 1998 met 18 en met 1.655 doden als gevolg, en 13 in 2003 met 1.500 doden als gevolg van de hitte. De impact die een stijging met 0,5 graden al heeft, voorspelt weinig goeds voor de klimaatverandering van 2,2 tot 5,5 graden die voorspeld wordt voor de landen in Azië, het Midden-Oosten, Afrika en Zuid-Amerika.