“Make America great again”, beloofde Trump tijdens zijn campagne. Op 16 maart 2017 stelde president Trump zijn voorstel van begroting voor America First: A Budget Blueprint to Make America Great Again. Het overheidsdepartement voor leefmilieu Environmental Protection Agency (EPA) krijgt de zwaarste klappen. Het kijkt aan tegen een besparing van 31 procent, gevolgd door het ministerie van Buitenlandse Zaken dat 29 procent minder middelen krijgt.

Hoe deze door Trump voorgestelde besparingen concreet uitgevoerd zullen worden, is nog bepaald omdat het voorstel van de president eerst nog moet worden goedgekeurd door het Congres. Duidelijk is al wel dat de fondsen voor de VN en voor de overheidsorganisatie voor Internationale Ontwikkeling (USAID) in gevaar zijn. Beide uitgaveposten maken deel uit van het budget van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

“Als het Congres zijn goedkeuring geeft aan deze plannen van het Witte Huis, en dat is met een grote ‘als’, dan ziet het er naar uit dat de VN verschillende miljarden zal verliezen”, zegt VN-woordvoerder Natalie Samarasinghe. Deze inkrimping van de Amerikaanse steun voor de VN komt er net op een moment dat de VN te maken krijgen met de grootste acute en chronische crisis in zijn geschiedenis.

“20 miljoen mensen lijden honger in Nigeria, Somalië, Zuid-Soedan en Yemen”, zegt Samarasinghe. “Het aantal mensen dat zich genoodzaakt ziet om zijn huis te ontvluchten is het hoogst sinds de VN bestaat. Voor deze mensen betekent de tussenkomst van de VN letterlijk het verschil tussen leven en dood”.

Eén procent buitenlandse hulp

“De bijdrage van de VS is essentieel”, zegt Michel Gabaudan, voorzitter van de organisatie Vluchtelingen Internationaal. “Die bijdrage is niet bovenmatig hoog in vergelijking met andere westerse landen, die de belangrijkste sponsors zijn van humanitaire hulp”, zegt hij. “We moeten de bijdrage van de VS immers vooral in zijn proportionele verhouding zien. Amerika spendeert 1 procent van zijn totaal budget aan buitenlandse hulp, dus niet 10 tot 15 procent zoals sommigen wel eens denken, maar 1 procent.”

“Door de omvang van de Amerikaanse economie is die 1 procent essentieel voor veel ontwikkelingsprogramma’s. Als je dat echter vergelijkt met wat sommige Europese landen doen zoals bijvoorbeeld Zwitserland, Scandinavië of de Nederlanders… die geven zeker meer geld per hoofd van hun bevolking”, zegt Gabaudan.

Samarasinghe voegt daaraan toe dat “deze voorgestelde besparingen al bij al een klein bedrag zijn in vergelijking met, laten we zeggen, de Amerikaanse overheidssubsidies voor fossiele brandstoffen.” Volgens haar ligt in deze situatie een politieke uitdaging voor de EU om initiatief te tonen. Nederland riep op tot 600 miljoen dollar steun voor reproductieve gezondheid en voor veilige abortus. Die oproep kwam er nadat Trump de Global Gag Rule beval, een richtlijn die alle Amerikaanse steun opschort aan ngo’s die opkomen voor het recht op abortus.

Volgens Deborah Brautigam, China-expert aan de Johns Hopkins Universiteit, is het weinig aannemelijk dat China zijn steun aan de VN zal verhogen als de VS zijn fondsen afbouwt. China voelt zich volgens haar analyse “zeer comfortabel” in zijn huidige positie bij de VN, met een permanente zetel in de Veiligheidsraad en behoorlijk wat invloed op het VN-ontwikkelingsbeleid dat zich richt op de Chinese prioriteiten, zoals bijvoorbeeld steun aan industrialisering.

De twee agentschappen van de VN die het grootste deel van het steunbudget van de VS ontvangen zijn het Wereldvoedselprogramma, dat voedselhulp biedt aan mensen in nood, en het VN-Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen (UNHCR). De voorgestelde begroting van Trump zal echter ook andere overheidsorganisaties treffen, waaronder milieuprogramma’s en begeleidingsprogramma’s voor armen in de VS.

Als antwoord op het voorgestelde budget verklaarde, dat “de secretaris-generaal dankbaar is voor de steun van de Verenigde Staten, de grootste geldschieter van de Verenigde Naties.”

Stéphane Dujarric, woordvoerder van VN-secretaris-generaal Antonio Guterres, reageerde op deze aangekondigde inkrimping met de verklaring dat “abrupte besparingen kunnen leiden tot kortetermijnmaatregelen die de impact van lange-termijnhervormingen ondermijnen.”

Dujarrics vziet ook een invloed op de aanpak van terrorisme. Het begrotingsvoorstel van Trump omvat ookeen significante stijging van het militaire budget ten voordele van een “harde” militaire aanpak, in plaats van een “zachte” diplomatieke en humanitaire benadering.

” We moeten investeren in conflictpreventie, conflictoplossing, de-radicalisering, versterken en handhaven van vrede, duurzame en inclusieve ontwikkeling, mensenrechten en hulp bij elke humanitaire crisis.”

Bron:  UN Facing Famines, Conflicts and Now U.S. Funding Cuts