“De proefontplooiing van dit vaccin van de eerste generatie is een mijlpaal in de strijd tegen de ziekte”, zegt Pedro Alonso, directeur van het malariaprogramma van de WHO. “Deze pilootprojecten moeten ons gegevens uit echte situaties geven op basis waarvan we kunnen beslissen om het vaccin op grote schaal te gaan inzetten.” Na onderzoek en testen hebben adviseurs van de WHO in 2015 het licht op groen gezet voor proefprojecten met RTS,S/AS01 (merknaam Mosquirix). De WHO vond nu het nodige geld voor die proefprojecten.

RTS,S/AS01 werkt tegen Plasmodium falciparum, de dodelijkste malariaparasiet, maar niet tegen de andere parasiet Plasmodium vivax, die minder dodelijk is maar wel de meest voorkomende vorm van malaria veroorzaakt. Het vaccin beschermt vooral jonge kinderen gedeeltelijk tegen malaria, blijkt uit klinische tests bij meer dan vijftienduizend kinderen in zeven landen in Afrika ten zuiden van de Sahara. Het vaccin moet in vier opeenvolgende dosissen worden toegediend.

Malaria wordt overgedragen door muggen die besmette mensen hebben geprikt en vervolgens gezonde mensen prikken. Negentig procent van de slachtoffers valt in Afrika, vooral onder kinderen. Zolang er geen vaccin is, bestrijdt men malaria vooral door de verspreiding van insecticidesprays, met muskietennetten en behandelende (maar niet genezende) medicatie.

De ziekte is al tientallen jaren endemisch in Afrika. Nu de ziekte ook oprukt naar het noorden is de bereidheid om een vaccin te ontwikkelen bij de farmaceutische industrie toegenomen. In het verleden verklaarden vertegenwoordigers van de sector nog dat de ontwikkeling van vaccins tegen malaria en andere ‘tropische’ ziektes niet ‘rendabel’ was. Dat is door de gevolgen van de klimaatverandering blijkbaar niet langer het geval (alinea nvdr)