Opinie - Kurt Callaerts, ACV-Transcom

RIP Sabena, geen gelukkige verjaardag!

Vandaag is het precies 15 jaar geleden dat de trots van onze Belgische luchtvaart, SABENA failliet werd verklaard. Wie herinnert zich niet de schrijnende televisiebeelden? Duizenden mensen op straat, duizenden gezinnen en families wiens leven werd verwoest. Dat doen de intrede van buitenlandse spelers, met name het Zwitserse Swissair mee heeft geleid tot de ondergang van wat voorheen grotendeels een overheidsbedrijf was geweest, staat buiten kijf.

maandag 7 november 2016 10:17
Spread the love

Waar staan we vandaag, zoveel jaren later, met onze Belgische luchtvaart? Eerst het positieve, ja, de tewerkstelling is erop vooruit gegaan, de uitbouw van de luchthaven is enorm geëvolueerd, het aantal luchtvaartmaatschappijen en connecties steeg. Maar au fond is het duidelijk dat er geen lessen zijn getrokken uit het SABENA-debacle.

Brussels Airport, dat instaat voor het beheer van de luchthaven is inmiddels een privé-bedrijf. Maar meer een meer beperkt die zich tot het beheer van contracten en het controleren van andere activiteiten op “haar” domein in plaats van het écht beheren van een luchthaven.

De centen en procenten gaan naar de aandeelhouders: het Canadese pensioenfonds van leraren, de Australische bank en … een deeltje naar de Belgische federale staat. Dit beperkt aandeelhouderschap van de federale overheid komt Brussels Airport goed uit om haar connectie met de politieke stakeholders te garanderen en de nodige postjes te gebruiken indien nodig.

Ook de grondafhandeling is voor het grootste deel in buitenlandse handen. Beide afhandelaars maken al jaren verlies op Brussels Airport. Aviapartner staat aan de rand van de afgrond en werd ‘gered’ door HIG Capital met Amerikaanse roots. De doorstart van de vroegere SABENA-afhandeling werd BGS, Flightcare en is nu Swissport. Swissport zit in Chinese handen… Elke “doorstart” en/of overname ging bovendien gepaard met een achteruitgang van de arbeidsomstandigheden en een verhoging van de flexibiliteit. En bij Brussels Airlines is het ondertussen afwachten wat het Duitse Lufthansa van plan is.

Wie denkt dat finaal Belgocontrol – wel nog een overheidsbedrijf – op haar veilige eiland in Steenokkerzeel zit, is er ook aan voor de moeite. De Belgische overheid gaat al jaren mee in de Europese besparingsdrang om – bizar genoeg – een consolidatie te veroorzaken en of de privatisering doorgang te laten vinden. Of dit de veiligheid van het luchtverkeer ten goede zal komen, zal moeten blijken. Ondertussen zien we wel op verschillende plekken in Europa dat deze besparingen ervoor zorgden dat investeringen naar achter werden geschoven, essentiële aanwervingen uitgesteld, en arbeidsomstandigheden onder druk staan. Survival of the strongest, but are that the safest ones?

Werkgevers blijven zoeken naar besparingen op de loonkost bij de werknemers door onder andere het uitbesteden van taken in ongebreidelde onderaanneming, het opsplitsen van werknemers afhankelijk van hun taak in een bedrijf in verschillende paritaire comités binnen één bedrijf. We zien de laatste 15 jaar dat de nieuw gegenereerde tewerkstelling gepaard gaan met onstabiele of deeltijdse contracten, lage verloning en een enorme flexibiliteit. Op alle terreinen van de sector zijn het de werknemers die de dupe zijn geworden van de liberalisering van de luchthavenactiviteiten.

Momenteel zijn quasi al onze kernactiviteiten op luchtvaartvlak in buitenlandse handen. Dit komt door een gebrek aan een duidelijke visie op langere termijn van de overheid alsook een manifest gebrek aan samenwerking tussen de regio’s en het federale niveau. Dit maakt de positie van Brussels Airport erg kwetsbaar op internationaal vlak en dat we sterk onderhevig zijn aan buitenlandse beslissingen met een enorme impact op onze luchthaven, de activiteiten en tewerkstelling. Wetende dat de luchtvaart in België volgens de laatste studie van de Nationale Bank 1,5% van het BBP vertegenwoordigde en 1,7 % van de tewerkstelling, wetende dat elke directe tewerkstelling tussen de 2 en 2,5 indirecte jobs genereert, is het dus de hoogste tijd om lessen te trekken uit het verleden en initiatieven te nemen.

ACV-Transcom is vragende partij om samen een toekomstgerichte visie te ontwikkelen ten bate van onze luchtvaartindustrie en bijhorende know-how, tewerkstelling en economische vooruitgang.

Zo hebben we voorstellen rond de certificering en opleidingen van specifieke luchthavenjobs, een voorstel voor piekmomenten in de handling, een voorstel voor Belgocontrol, ondersteuning voor de luchtvaartmaatschappijen, er moet een stop gezet worden op de ongebreidelde onderaanneming, het kluwen en “shoppen” van werkgevers in de paritaire comités, een gecoördineerd luchthavenbeleid tussen de Gewesten, Gemeenschappen en federaal… Het is geen vijf voor, maar vijf na twaalf. Hoog tijd dus voor een écht beleid!

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!