Het zijn onthutsende en veel te weinig bekende cijfers: 14,5 procent van de globale uitstoot van broeikasgassen wordt veroorzaakt door veeteelt. Dat is meer dan de globale transportsector uitstoot. Binnen drie decennia zal landbouw in zijn geheel verantwoordelijk zijn voor de helft van de toegestane uitstoot van broeikasgassen (die de opwarming onder de 2 graden moet houden).
Een calorie die wordt opgenomen door het eten van biefstuk, heeft 160 keer meer landoppervlakte nodig dan een calorie die gewonnen wordt uit rijst of aardappelen. Consumptie van rundsvlees leidt tot 11 keer meer broeikasgassen dan het eten van aardappelen of rijst.
Toch ontbreekt nagenoeg ieder bewustzijn omtrent de bijzonder zware ecologische impact die vleesconsumptie heeft. Sterker nog, de openbare omroep stimuleert tot op de dag van vandaag de vleesconsumptie door promofilmpjes van het VLAM (Vlaams Centrum voor Agro & Visserijmarketing) uit te zenden:
Nochtans zou het verminderen van de vleesconsumptie erg veel kunnen bijdragen tot een meer duurzame wereld. Wetenschappers wijzen erop dat een volledige, wereldwijde omschakeling naar vegetarisme de globale uitstoot in de voedselsector met 2/3 kan doen dalen. Maar zelfs als we gewoon onze vleesconsumptie zouden terugbrengen naar normen die door deskundigen als ‘gezond’ worden beschouwd, dan zou de uitstoot met 1/3 afnemen.
Als we echt voor een spectaculaire afname willen gaan, dan moeten we met zijn allen voor het veganisme kiezen. De mensheid op een veganistisch dieet zetten zou leiden tot een verminderde uitstoot van 70 procent.
Efficiëntie
Minder of geen vlees eten zal vermoedelijk een noodzaak worden, of we dat nu willen of niet. Demografen voorspellen dat we tegen 2050 ongeveer twee miljard extra monden moeten voeden. Op zich is dat geen probleem, maar het kan wel een probleem worden wanneer de wereldwijde vleesconsumptie blijft toenemen.
Vleesconsumptie zorgt er immers voor dat een groot deel van de landbouwgronden gebruikt worden voor het verbouwen van voedsel voor de veeteelt. Als dat niet zo zou zijn, dan zouden we met de huidige oppervlakte aan landbouwgrond drie miljard meer mensen kunnen voeden. Met andere woorden: we zouden op een veel efficiëntere manier aan landbouw kunnen doen en met veel minder inspanning veel meer mensen kunnen voeden. Als we bereid zijn af te stappen van vlees tenminste.
Maar vlees is ook gewoon niet gezond. Als consumenten zich zouden houden aan een gezonde hoeveelheid vlees per week, dan zouden tegen 2050 ongeveer 2 miljoen vroegtijdige sterfgevallen kunnen vermeden worden. Dat aantal zou oplopen tot 7 miljoen mochten mensen overschakelen op een vegetarisch dieet en tot 8 miljoen mocht er gekozen worden voor een veganistisch dieet.
Ook voor overheden is dit laatste geen onbelangrijk nieuws. Want het betekent natuurlijk dat het verminderen van vleesconsumptie ook kan bijdragen tot minder uitgaven op vlak van gezondheidszorg.
China
Een land dat alvast het voortouw neemt in het verminderen van de vleesconsumptie is China. Het Chinese ministerie van Volksgezondheid wil de vleesconsumptie met de helft zien dalen.
Dat China besluit om de vleesconsumptie te doen dalen, is niet toevallig. Door de toenemende welvaart in het land is ook de vleesconsumtie enorm gestegen tijdens de afgelopen decennia. In 1982 at een Chinees gemiddeld 13 kilogram vlees per jaar. Tegenwoordig is dat 63 kilogram per jaar. Verwacht wordt dat dit zal toenemen tot 93 kilogram per jaar als er niet ingegrepen wordt.
China is daarmee verantwoordelijk voor ongeveer een derde van de globale vleesconsumptie. Maar landen als de VS spannen nog steeds de kroon. In de VS wordt per persoon dubbel zoveel vlees verbruikt dan in China.
Met de nieuwe maatregelen wil de Chinese overheid de vleesconsumptie laten zakken tot maximum 27 kilogram per jaar per persoon. Als China niet zou ingrijpen dan dreigt er ernstige schaarste te ontstaan in landbouwgronden en wordt een enorme stijging aan ‘welvaartsziekten’ zoals hartkwalen, obesitas, diabetes en kanker verwacht. Op dit moment kampen reeds 100 miljoen Chinezen met diabetes.
Het gaat voorlopig wel enkel om een richtlijn van de Chinese Nutrition Society. Een eerdere richtlijn uit 2007 (die nu dus aangescherpt werd) haalde weinig uit.
