Franse les voor onze cultuursector
Opinie -

Franse les voor onze cultuursector

De Franse regering plooit. Dat toont hoe het neoliberale offensief in Europa begint in te zakken. Hoezo er is geen alternatief? Terwijl wij in België zitten te zeuren over 'de wilde stakers' zouden we beter nadenken over wat er op het spel staat en hoe we het huidige ondemocratische beleid ter orde kunnen roepen. De cultuursector wordt vandaag het zwaarst getroffen - dat zal binnen enkele weken weer blijken - maar protest blijft uit. De cultuurwerkers in Frankrijk tonen hoe het anders kan.

vrijdag 3 juni 2016 12:14
Spread the love



Marianne 2.0

Goed nieuws. Dankzij aanhoudend sociaal protest trekt de Franse regering haar neoliberaal beleid schoorvoetend in. Dat beleid was wars van elk verkiezingsprogramma als een dictaat afgekondigd.

De Franse regering zag de aanslagen in Parijs als een opportuniteit om haar besparingen en de drieste hervormingen van de arbeidswetgeving via een shocktherapie door te duwen.

Neoliberaal offensief 

Met de Wet Peeters probeert onze regering hetzelfde na de aanslagen in Brussel. Tegelijk proberen onze bewindvoerders en hun opiniemakers ook op zowat alle andere fronten hun neoliberale offensief te doen slagen.

Met de para’s op straat en de militarisering van de politie hopen zowel het Franse als het Belgische beleid de bevolking te kunnen intimideren. Maar dat draait vandaag averechts uit. De mensen zijn de arrogantie van de macht beu.

Sociaal verzet loont

Frankrijk toont vandaag dat sociaal verzet loont. Aangekondigde besparingen in de sociale zekerheid, het onderwijs en het openbaar vervoer worden ingetrokken en in plaats daarvan volgen er broodnodige investeringen.

Rector Torfs – vakbondbasher in bijberoep – kan nu in de kranten lezen hoe een besparing van 135 miljoen in het wetenschappelijk onderzoek wegvalt en hoe leraren eindelijk een salarisverhoging krijgen zodat dit beroep terug wat jong talent aantrekt.

Ook voor de kunstensector is er goed nieuws: de geplande uitholling van het sociale statuut voor de cultuurwerkers is eveneens van de baan. (Een geschatte besparing van 150 miljoen ingetrokken.) De Franse regering herinnert zich natuurlijk nog die hete zomer in 2014, waar Les Intermittents voluit voor collectieve acties kozen.

Dat protest van de verenigde cultuurwerkers haalt nu, twee jaar later, wél een belangrijke slag thuis. Zij stonden dit voorjaar trouwens ook zij en zij met de vakbonden en één miljoen Fransen in de straatprotesten. (Laten we, wat dichter bij huis, niet vergeten dat het kunstenaarscollectief State of the arts de eersten waren om te protesteren tegen ons bespaarbeleid.)

Vakbond = zelforganisatie

Hierin zitten belangrijke lessen voor onze kunstensector die zich in Vlaanderen alvast eind deze maand aan slecht nieuws mag verwachten bij de finale adviezen van cultuurminister Gatz. Ondertussen wordt ook vlotjes het fiscale uitverkoopbeleid in stelling gebracht.

De eerste les: stop best met schamper te doen over de vakbonden en besef dat zij een natuurlijke partner zijn om de neoliberale pletwals en de uitverkoop te vermijden.

Het uitgangspunt van syndicale werking is zelforganisatie. In plaats van te wachten tot ‘de vakbond’ ook opkomt voor de rechten van kunstenaars en de belangen van de publieke sector kan je beter samen een werking opstarten. Zij kunnen alle hulp gebruiken.

Is de bestaande werking van de vakbonden onvoldoende? Doe voorstellen voor vernieuwing. Werk mee een visie uit. Zorg er zo mee voor dat syndicalisten die op de cultuursector werken wat meer marge krijgen vanuit andere vakbondscentrales. Syndicale acties in andere sectoren zijn nota bene indirect ook acties voor de eigen sector.

Fiscale koterij

Tweede les: het is een illusie te denken dat de cultuurpolitiek vandaag beslecht kan worden bijvoorbeeld in die ene commissie Cultuur in het Vlaamse parlement, laat staan via het feodaal achterkameroverleg met het kabinet dat alleen de verdeel-en-heers en dus de gespreide slagorde vergroot.

Over die commissie Cultuur: Open VLD kreeg haar blauwe minister maar van Bart De Wever nadat N-VA als tegengewicht 6 van de 15 leden afvaardigde naar die commissie. Met deze waakhonden kan Gatz geen kant op, gesteld dat hij dat zou willen.

De linkse oppositie telt slechts 3 leden, waarvan 2 spa’ers die nota bene zelf enthousiast voor de uitwerking van fiscale voordelen voor private belangen pleiten, dewelke ons democratisch en publiek cultuurbeleid verder zullen uithollen.

Vorige maand stemden spa-boegbeelden Monica De Coninck, Karin Temmerman, Johan Van de Lanotte, Dirk Van der Maelen en andere sociaaldemocraten in het Federale parlement zij aan zij met N-VA voor de nieuwe problematische wetgeving rond de tax shelter. (Peter Vanvelthoven (sp.a) diende trouwens net een resolutie in om de tax shelter uit te breiden naar de game industrie… de ‘oppositie’ voert het werk van de rechtse regering uit).

Het is nochtans net dit soort fiscale koterij waardoor we op termijn met een vette neoliberale staat zullen zitten waar kapitaalkrachtigen – Huts, Coucke, Jo Libeer – flink bijverdienen en de belastingbetaler naderhand een uit de hand gelopen factuur doorgeschoven krijgt die verder openbaar bestuur nog moeilijker maakt. Dat heet: slecht bestuur. Fiscale achterpoorten resulteren in een duurder en oncontroleerbaar beleid.

Democratie = de straat

Kortom, wil je een neoliberale cultuurpolitiek vermijden, dan moet de democratie de straat op. Acties die mobiliseren en sensibiliseren zijn vandaag cruciaal, zodat niemand het huidige theater aan schijndialoog nog pikt.

Zowel in Frankrijk als in België hebben de regeringen lak aan sociaal overleg – wat overigens een aanfluiting is van de democratie zoals wij die sinds de Tweede Wereldoorlog kennen – en kiezen ze voor een ramkoers op de vakbonden en alle andere organisaties uit het middenveld. De vergelijking met de jaren 1930 denkt u er zelf maar bij.

Wat de cultuurstrijd betreft: het vraagt vandaag meer verbeelding om de oplossingen niet te zien dan enkele van die oplossingen die voor het oprapen liggen te omarmen. Waar wachten we op?

take down
the paywall
steun ons nu!