Karim woont samen met zijn vrouw en twee kindjes. Zij betalen 650 euro huur per maand. Bij aankomst had hij zijn verblijf wel anders voorgesteld. Het is februari 2015 wanneer de huisbaas de verwarming van het gebouw komt afsluiten. ‘Het vervangen van de leidingen is te duur’, geeft hij als commentaar.

Vocht en schimmel

Gedurende de hele winter hebben de kindjes van Karim in de kou gezeten. Het vocht dat in de kille muren kroop zorgde niet enkel voor schimmels, het maakte de kindjes ook ziek. Karim wil het beste voor zijn kinderen. Op zijn minst dat ze naar school kunnen gaan. Toch kunnen Aymen, vier jaar, en Lina, zes jaar, bijna nooit naar school gaan. Het voortdurende hoesten maakt dat ze de afgelopen maand slechts twee maal zijn gegaan.

Saïd begeleidt ons verder door het gebouw. Van de kapotte keuken gaan we naar zijn kamertje van vier meter op vier. Hij betaalt er 350 euro voor. Dat ook Saïd ziek is verbaast ons niet. De vochtige lucht inademen kan niet gezond zijn. Om te bewijzen dat het nog meevalt neemt hij ons mee naar de kamer van zijn Palestijnse vriend, Aziz. In deze kamer hangt een wel zeer onaangename geur. Naar de oorzaak moeten we niet lang zoeken, de hele muur zit helemaal onder de schimmels.

Sinds enkele weken heeft de eigenaar ook de elektriciteitskabels doorgeknipt. Resultaat: geen warm water, geen frigo en niet meer koken op de kookplaat. Voor warm eten moet hij nu buiten een vuur aansteken. Als het niet regent tenminste. De kinderen eten en slapen er een pak slechter door.

Een sterftegeval door de kou

Hier wonen is absoluut geen evidentie. Enkele maanden terug is er zelfs iemand overleden. De man in kwestie had het al dagen veel te koud. Op een nacht kon hij het niet meer aan en is in zijn auto gekropen met de verwarming volop aan. De plotse warmte veroorzaakte een hartinfarct en werd hem fataal. Of de eigenaar daar zijn conclusies heeft uit getrokken? De verwarming werkt nog steeds niet.

We bezoeken de kamer van de overleden man. Veel van zijn spullen staan er nog. Niet alleen in de gang, maar ook in zijn kamer is het plafond zo laag dat we er onmogelijk kunnen rechtstaan. Hij kwam bijna nooit zijn kamer uit, weet Karim. Toch heeft deze man meer dan een decennium gebukt op deze kamer gewoond.

De zoon van de overleden man heeft nooit geweten in welke toestand zijn vader leefde. Ook hij was in shock. Dat de huisbaas het overlijden van zijn vader in de schoenen probeerde te schuiven van ‘de Marokkanen’, was er voor hem ver over.

Moedig proces tegen huisjesmelker

Saïd en Karim laten zich niet doen. Ze doen er alles aan om deze wantoestanden aan te klagen. Ze haalden de huurdersbond erbij en dwongen een proces af. Uiteindelijk kregen ze het voor elkaar om met acht personen een pro-Deoadvocaat onder de arm te nemen voor 500 euro. Toch biedt ook dit geen directe oplossing. Samen met Saïd gaan we langs bij de advocaat die deze zaak bepleit. Deze man geeft aan dat het niet gemakkelijk is om tegen dergelijke wantoestanden in verzet te gaan.

Meestal viseren huisjesmelkers mensen die in precaire omstandigheden leven. Een proces aanspannen, gebeurt bijna nooit. Indien het toch zover komt, dient de huisbaas nog eens klacht in tegen de huurders. Het zijn de huurders die het huis kapot hebben gemaakt, luidt het dan. Ook hier is dat het geval.

Dat dit niet zal pakken, lijkt ons nogal duidelijk. In de eerste plaats zijn de tekortkomingen te overduidelijk toe te schrijven aan de eigenaar. Daarnaast loopt er voor dit pand al tien jaar een ander proces tegen de huisbaas. Ondanks de loop van dit proces, die de huisbaas in gebreke wil stellen, blijft de eigenaar de huishuur innen. ‘Wie beroep doet op het gerecht moet geduld hebben’, weet de advocaat. ‘Maar die hebben we niet’, geeft Saïd aan. ‘Gaan we wachten tot er opnieuw iemand sterft?’

“We zijn toch geen beesten?”

Al maanden gebeurt er niets. Het lijkt wel of de politie, de eigenaar en het gemeentebestuur onder één hoedje spelen. Hun huisbaas is een gerespecteerd man in de gemeente. Hoewel hij al veel van zijn gronden en huizen verkocht heeft, blijft zijn invloed voelbaar. Karim laat ons beelden zien waarop de huisbaas in het rond staat te zwaaien met een stok. Vervolgens hebben de huurders de politie gecontacteerd. Bij aankomst wil deze niet met hen praten. Hun Nederlands zou niet goed genoeg zijn… 

Maar Karim en Saïd zetten door en contacteren de Franstalige zender RTL. Die maakt een mooie reportage van de wantoestanden (1). Toch heeft ook dit niet het gewenste effect.

Op maandag elf april valt er een nieuwe uitspraak in de zaak. Hopelijk kan deze uitsluitsel brengen over hoe het nu verder moet. Karim en Saïd willen een waardig leven kunnen leiden. ‘We zijn toch geen beesten?’, vragen ze zich af. 

(1). RTL, uitzending 21 maart  (Te bekijken na het  inloggen).