“De VS, Groot-Brittannië, Frankrijk en andere landen moeten hun wapenverkoop aan Saoedi-Arabië opschorten totdat het onrechtmatige luchtoffensief tegen Jemen gestaakt wordt en er een onderzoek wordt bevolen”, zegt De Amerikaanse mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW). Saoedi-Arabië leidt een coalitie van acht landen die vechten tegen Houthi-rebellen in Jemen.

De kansen op een embargo zijn echter vrijwel onbestaande want de drie landen aan wie de oproep is gericht hebben een wapenmarkt van miljarden dollars. Het zijn bovendien drie van de vijf permanente leden met vetorecht van de VN-Veiligheidsraad, naast China en Rusland. Volgens Pieter Wezeman van het Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) is de kans op een effectieve beperking van wapenimport na deze oproep minimaal, maar zijn symbolische waarde mag niet worden onderschat.

“Het enige voorbeeld van een land dat wel beperkingen oplegde is Nederland, dat in januari 2016 aankondigde geen vergunningen meer uit te reiken voor wapenexport naar Saoedi-Arabië wanneer kan worden aangetoond dat het wapentuig zal worden ingezet in Jemen”, zegt Wezeman. “In 2015 hebben de wapen-exporterende landen echter overtuigend bewijs naast zich neergelegd over de luchtaanvallen van de coalitie die honderden burgerslachtoffers hebben gemaakt in Jemen”, zegt Philippe Bolopion van Human Rights Watch: “Door hun wapens te blijven verkopen aan de bekende overtreder, maken de VS, Groot-Brittannië en Frankrijk zich mee schuldig aan het doden van burgers”.

Saoedi-Arabië heeft sterke militaire banden met de drie westerse mogendheden in de vorm van Britse, Franse en Amerikaanse wapenleveringen waaronder gevechtsvliegtuigen helikopters, raketten, tanks en elektronisch wapentuig.

Het Saoedische wapenarsenaal omvat Boeing F-15 gevechtsvliegtuigen (VS), Tornado gevechtsvliegtuigen (Groot-Brittannië), Puma en Dauphin gevechtshelikopters (Frankrijk), Bell, Apache en Sikorsky helikopters (VS), Boeing E-3A Airborne waarschuwingssystemen (VS), Sidewinder, Sparrow en Stinger raketten (VS) en Abrams en M60 gevechtstanks (VS).

De door Saoedi-Arabië geleide coalitie, die luchtaanvallen op Jemen uitvoert, bestaat uit Bahrein, Koeweit, Qatar, de Verenigde Arabische Emiraten, Egypte, Jordanië, Marokko en Soedan. De oorlog tegen Jemen startte in maart 2015. HRW heeft bewijzen verzameld van 36 luchtaanvallen die aan minstens 550 burgers het leven hebben gekost en van 15 aanslagen met internationaal verboden clustermunitie.

Saoedi-Arabië is de tweede belangrijkste wapenimporteur ter wereld. “Voor Groot-Brittannië is Saoedi-Arabië de belangrijkste afzetmarkt van wapens. Ook voor Frankrijk is het land een belangrijke markt en na inspanningen kwamen daar recent ook Egypte en Qatar bij, eveneens landen die betrokken zijn bij de militaire interventie in Jemen”, zegt Wezeman.

De VS beweert dat de Saoedische oorlog een belangrijk onderdeel zou zijn van de inspanningen om de veiligheid te herstellen in de regio. Met dat argument steunen de Amerikanen de militaire interventie, als onderdeel van hun buitenlandse veiligheidsbeleid.

Na onderhandelingen tussen de VN en de verschillende partijen bij het conflict werd op 29 maart 2016 beslist om de vijandelijkheden in het land te staken op 10 april om middernacht. Deze apenstilstand gaat de vredesgesprekken vooraf die op 18 april zullen starten in Koeweit.

Bron: Western Powers Unlikely to Impose Arms Embargo on Saudi Arabia