Analyse -

De VRT is onpartijdig genoeg, dank U.

Twee zopas bekend gemaakte onderzoeken hebben aangetoond dat de VRT “onpartijdig genoeg” is. Ja, er is nog wat opkuiswerk te doen en ja, men moet steeds waakzaam blijven. Maar nee, degenen die beweren dat de VRT een rode dan wel geelzwarte burcht is hebben ongelijk.

zaterdag 10 oktober 2015 18:30
Spread the love

Hier is wat Luc Van den Brande, voorzitter van de Raad, hierover te zeggen had over die onderzoeken:




 

 

 

 

 

Ik ben een hevig voorstander en verdediger van de openbare omroep, en was dus geheel niet onpartijdig toen ik aan één van deze onderzoeken deelnam. Ik deed dat op de dag dat de redactie van Charlie Hebdo naar de eeuwige jachtvelden werd geschoten, en was diezelfde avond dus getuige van de wijze waarop Bart de Wever – die zichzelf uitnodigde – en Barones Doornaert hun onpartijdige ding deden in de VRT-studio’s. Het zou minder gevoelige mensen dan mezelf een opstoot van cynisme hebben bezorgd.

Wees vooral tevreden over jezelf

Dit soort onderzoekjes zijn van aard een zeer kwalijke tendens te versterken: de neiging van vele VRT-journalisten om vooral geen kritiek aan te nemen op hun werkwijze. Dat is merkwaardig, want zowel hun beroep als hun bedrijf staan onder hevige druk, en zijn dus niet gebaat met aanhoudend kwaliteitsverlies. Het beroep van journalist wordt steeds verder gedeprofessionaliseerd, en “journalist” als loopbaan begint stilaan synoniem te worden met “precariaat”. En wat de VRT betreft: de aanhoudende besparingen, louter ideologisch gemotiveerd, zorgen er beetje bij beetje voor dat er nog enkel een skelet van een omroep bestaat, met daarin werkers die nog nauwelijks bij machte zijn meer te doen dan het doorgeven van bestaande (en door PR-diensten deskundig vervaardigde) standpunten en nieuwsjes. Dat toegeven zou goed zijn, want het zou meteen de steun losweken van duizenden bezorgde kijkers en luisteraars. Het is vanuit dat standpunt dat oud-journalisten zoals Walter Zinzen en Johan Depoortere geregeld pijlen afschieten op hun opvolgers: wie zijn kind bemint spaart de roe niet.

Dwaze defensieve reflexen van het soort “we brengen wél berichten over X of Y” of “we baseren ons altijd op betrouwbare bronnen” helpen dus niet, men laat ze beter achterwege. En argumenten zoals “mensen hebben dat niet graag” of “hier is geen kijkpubliek meer voor” komen recht uit de zak van zij die de VRT afbouwen – journalisten hoeven ze dan ook niet te hanteren, integendeel.

Een kleine analyse

Dat er nog véél werk aan de winkel is mag blijken uit deze korte analyse. Zoals we weten is er een paar dagen geleden een vakbondsdemonstratie geweest in Brussel, met 100.000 deelnemers; gisteren was er dan weer een spoorstaking. Vandaag, 10 oktober (rond 15u om precies te zijn), is er van dat eerste thema het volgende terug te vinden op de website van de VRT Nieuwsdienst, “deredactie.be”: een kort filmpje over betogers, uit het entertainment- en “human interest” programma Iedereen Beroemd:




En uiteraard een filmpje over de rellen na afloop van de betoging:




 De betoging wordt dus weergegeven als ludiek, als het over het standpunt van de betogers gaat, en gewelddadig vanuit elk ander standpunt. Er is geen diepgaande, trage, analyse of nabeschouwing over de standpunten die werden rondgedragen tijdens de betoging, evenmin als over het feit zelf dat deze betoging best gezien wordt als contrapunt tegen het “nieuwsfeit” van vandaag: de beslissingen over de taxshift van het kabinet-Michel. De betoging van 100.000 deelnemers is een losstaand fait divers geworden.

Over dat tweede item, de spoorstaking, vinden we drie naast elkaar geplaatste items, en verder niets:




 

 

 

 

Elk van deze drie berichten is gebaseerd op mededelingen van infrabel en geeft dus ook uitsluitend het standpunt weer van het bedrijf waartegen werd gestaakt. Er is geen enkel bericht te vinden waarin de standpunten van de stakers worden weergegeven; het beeld dat achterblijft op deredactie.be is dat van hinder, problemen, en misdrijven – allemaal veroorzaakt door de stakers. “De stakers waren stout” zegt de VRT vandaag, en met die boodschap is ons volk weeral goed ingelicht. Punt uit. (Kan iemand me trouwens de intinsieke nieuwswaarde uitleggen van het item over de “13.000 minuten vertraging”? Maakt het uit of dit 300, 3000 of 300.000 minuten is?)

Ons volk blijft wel uitmuntend ingelicht over … peilingen die de VRT zelf heeft laten uitvoeren. U weet wel, die fictieve spelletjes van “als er vandaag verkiezingen zouden zijn…” en “Maggie blijft de populairste”.




 

 

 

 

 

De meerwaarde van dit soort fictie is uiterst dubieus, tenzij voor de journalisten. Met die peilingen scheppen zij immers een zelfverklaard “feit” dat dagenlang, en in alle media, uitgebreid kan becommentarieerd worden, als ware het een echte gebeurtenis waarover men blij, bezorgd, verontrust of ontroerd moet wezen. Journalisten scheppen zelf de thema’s waarover ze hun best doen. De media spreken en schrijven over zichzelf, en dat is een verontrustend snel groeiend genre aan het worden.

Over de echte wereld, en de echte politiek, schrijft men compleet verkrampt-eenzijdige berichten, of beter: netjes herwerkte perscommuniqués van betrokken partijen, en het beste kruit wordt bewaard voor analyses van een fictief politiek gegeven dat men zelf heeft geschapen. Is dat de hedendaagse “duiding”?

Werk aan de winkel, en veel

Is het zo moeilijk om de betoging en de staking te zien als vormen van conflict waarin diverse partijen tegenover mekaar staan met diametraal tegengestelde belangen? En als onderdeel van een groot proces van sociale en politieke strijd waarin voorvallen niet op zich, maar in relatie tot mekaar gezien moeten worden? En is het zo moeilijk toe te geven dat men zich doodwerkt op zinloze thema’s zoals peilingen, terwijl datgene wat mensen echt iets over hun samenleving leert verwaarloosd wordt, of herleid tot amusement en geweld?

En als dit zo moeilijk is, is dat dan zo moeilijk toe te geven? Het is nochtans best dit te doen, aangezien de eenzijdigheid van deze berichtgeving moeilijk te weerleggen is. Enkel wanneer men de ziekte identificeert zal men de remedie vinden, zegt mijn boerenverstand.

Begin er eens aan, mijn geliefde VRT-journalisten.

Links

http://www.standaard.be/cnt/dmf20151008_01909372

http://m.standaard.be/cnt/dmf20151009_01911736?shareId=c7ef46aa62aa710478ec8f62bc6f63c0f281e9a54293f05abc5dcd7810ef9c9cc716cbc862f6a0a21034765124a35f14726581c947512f06cdd3e825fe77c05d

https://jmeblommaert.wordpress.com/2014/01/13/het-dna-van-een-politiek-mediaformat/

https://jmeblommaert.wordpress.com/2015/08/27/de-afrikaberichtgeving-weeral-fout-2001/

 

 

 

 

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!