Als
het nieuwe verdrag over de ‘open zee’ wordt goedgekeurd, zal het voor
het eerst zijn dat wereldwijd maatregelen worden vastgelegd voor de
bescherming van mariene gebieden en reservaten, voor verplichte
rapportage van milieueffecten, toegang tot mariene hulpbronnen, de
verdeling van de opbrengsten en de overdracht van mariene
technologie.
Meest
bedreigd, minst beschermd
De High Seas Alliance (HSA), een coalitie van 27 ngo’s, speelde een
belangrijke rol in de onderhandelingen en voerde al sinds 2011
campagne voor de resolutie.
De
“high seas” slaan op de open zee voorbij de
exclusieve economische (EEZ)1 van een land, met een totaal van 64
procent aan water, en de zeebodem buiten het continentaal plat van
een natie.
Deze
gebieden maken bijna 50 procent uit van het oppervlak van de aarde en
huisvesten ook enkele van de meest belangrijke, meest bedreigde en
minst beschermde ecosystemen op de planeet.
2018
of later
Het
doel is om het verdrag te finaliseren tegen september 2018. Dan komt
de Algemene Vergadering opnieuw samen en
wordt de datum voor een eerste conferentie bepaald.
Volgens
Elizabeth Wilson, directeur internationaal oceaanbeleid bij Pew
Charitable Trusts, een lid van de HSA, valt echter te verwachten dat
het dan nog eens twee jaar zal duren eer dat doel daadwerkelijk
bereikt zal zijn.
Wilson
is wel erg hoopvol over de inhoud van het verdrag dat de
“wetteloosheid” op open zee voor het eerst aanpakt. “Het
is een baanbrekende beslissing die ons in staat stelt om een
wettelijk kader te bepalen voor een meer uitgebreid beheer van de
oceanen, boven het nationale recht.”
“Vandaag
wordt de open zee beheerd aan de hand van een samenraapsel van
internationale, regionale en sectorale overeenkomsten en
organisaties. Onder het nieuwe verdrag zullen er onder meer
beschermde gebieden kunnen worden afgesloten van schadelijke
activiteiten. Vandaag hebben we geen wettelijk kader om zoiets te
bereiken”, zegt Wilson.
Biodiversiteit
Het
verdrag is ook een uitbreiding van de bestaande Law of the Sea Treaty
(UNCLOS) uit 1982, de zogenaamde “grondwet” voor globaal
oceaanbeleid. Die maakt het echter niet mogelijk om bepaalde
specifieke activiteiten te ondernemen of een mechanisme op te zetten
voor de bescherming van de biodiversiteit in open zee.
“De
open zee is goed voor bijna de helft van onze planeet, de helft die
het veel te lang zonder wettelijke bescherming moest stellen”,
zegt Sofia Tsenikli van Greenpeace. “Een wereldwijd netwerk van
zeereservaten is dringend nodig om terug leven in de oceanen te
brengen. Dit nieuwe verdrag maakt dat mogelijk.”
De
resolutie komt er nog in navolging van de Rio+20-conferentie in 2012,
toen staatshoofden zich achter de bescherming van de open zee
schaarden. Het was toen al bijna tot een overeenkomst gekomen, maar
enkele overheden bleven zich al die tijd verzetten tegen een echt
verdrag.
1 De zeeën omvatten verdragsrechtelijk gedefinieerde zones: de territoriale wateren (12 zeemijl buiten de kust, ongeveer 22 km), de aangrenzende zone (de volgende 12 zeemijlen), de exclusieve economische zone (van 24 tot 200 zeemijl buiten de kustlijn) en de ‘open zee’ (al het zeegebied meer dan 200 zeemijl buiten de kust, 370 km). Elk van deze zones geeft bepaalde rechten en plichten aan het verkeer op zee.
