Beste
mediacommissie, beste geïnteresseerden,
De komende
Beheersovereenkomst tussen de Vlaamse gemeenschap en haar openbare omroep VRT
is zeer belangrijk. De context is immers op veel punten gewijzigd en er
dienen keuzes gemaakt te worden. Als vertegenwoordigers van de VRT-medewerkers
hebben wij de plicht om hierrond tussen te komen. Bovendien zijn er akkoorden
dat de vakbonden bij het overleg over de Beheersovereenkomst moeten betrokken
worden. Het gaat hier niet alleen over onze job en de toekomst van onze
gezinnen, het gaat hier ook over onze passie en ons levenswerk, de gemeenschap
dienen door een hoogwaardige en
maatschappelijke relevante openbare omroep te realiseren. Sommigen vinden in
deze context argumenten om te pleiten voor een kleine VRT. Een ernstige analyse
leidt echter tot het tegenovergestelde resultaat.
-
In Vlaanderen worden we
geconfronteerd met een duopolie van commerciële media. Twee groepen controleren
alle kranten, een groot deel tijdschriften, de twee commerciële audiovisuele
zenders, enkele productiehuizen en de grootste distributeur. Deze concentratie
stelt de vraag naar het pluralisme van de media. Enkel de VRT en nieuwe
digitale media, verenigd in Media21 staan op dit ogenblik borg dat alle visies
en benaderingen van de realiteit bij de burger kunnen komen om hem te helpen
zijn weg te vinden in de wereld. -
Opvallend is het verschil in
benadering van de actuele media tussen die mediagroepen en de spelers die dicht
staan bij de mediamakers en de samenleving. Het MuziekOverleg, VOTP, Media21, de VVJ vertrekken
van de noden van de burgers en van de creatieve en journalistieke mediamaker en
komen tot het besluit dat een sterke openbare omroep noodzakelijk is. De private
concurrentie vertrekken van hun business-model
en hun bedrijfswinsten en komen tot het besluit dat een kleine VRT beter in hun
kraam past. Uitspraken zoals “VRT komt op een private markt met overheidsgeld”
tonen hoever sommigen van de wereld vervreemd zijn. Waarom zouden de media
ineens alleen een private markt zijn? We leven in een periode van coëxistentie tussen een VRT die vertrekt van het maatschappelijk
belang, enkele bedrijven die gebaseerd zijn op het vrije-markt-model en een
aantal kleinere spelers die gedreven door een creatief of journalistiek
verlangen hun plaats zoeken. -
“Het succes van de VRT moet worden
afgemeten aan het succes van het ganse audiovisuele ecosysteem”, daar zijn we
nu eens mee akkoord. Het begrip ecosysteem is hier al op verschillenden
manieren ingevuld. Is succes dat een groeiend aantal mediamakers op een sociaal
correcte manier veel realiseren voor de samenleving? Of wordt succes afgemeten
aan de dikte van sommige portefeuilles of van aandelenkoers in de VS. Een
keuze voor een kleine VRT moet ook bekeken worden vanuit twee nog niet vermelde
context-elementen, de internationalisering en de commercialisering. Een sterke
VRT zorgt voor kwaliteit en stimuleert de andere spelers eveneens tot
kwaliteit. Een armere VRT zal minder en zwakkere producties leveren en hiermee
de concurrentie aangaan zal goedkoper zijn. Gevolg voor de Vlaamse mediagebruiker:
globaal minder interessant aanbod. Maar niet geklaagd, de buitenlandse spelers
staan klaar om dit gat in de markt op te vullen. Zowel het reclamegeld als de
betaal-TV-opbrengsten vloeien naar het buitenland en wij blijven allemaal
journalistiek, cultureel en financieel armer achter. -
Laatste context-aspect zijn de
besparingen vanwege de overheid. De Vlaamse overheid motiveert die besparingen
ook door te wijzen naar de zuurstof voor de bedrijven, die hierdoor wordt
vrijgemaakt. Waarom zouden openbare bedrijven minder recht hebben op zuurstof
dan private, zij produceren toch ook welvaart en meerwaarde? De besparingen bij
VRT hebben rechtstreeks en onrechtstreeks serieuze gevolgen voor veel
privé-bedrijven zoals hier al is aangetoond. Als vakbonden zijn we net als het burgerinitiatief
Hart Boven Hard overtuigd dat er een
alternatief is voor de besparingslogica die vooral veel sociale en culturele
schade veroorzaakt.
Wij
pleiten niet allen voor een sterke VRT, maar ook voor een complete VRT.
Met een complete VRT
bedoelen we niet alleen dat we alle genres moeten aanbieden op alle platformen,
maar ook dat alle aspecten van het mediamaken binnenshuis moeten aanwezig zijn.
Zoals al uitgelegd zijn we absoluut akkoord dat een bepaald percentage van de
TV-productie kan uitbesteed worden aan private productiehuizen en facilitaire
bedrijven, liefst volledig Vlaamse. Waarom alles binnenshuis kunnen?
-
Hierdoor kunnen we onafhankelijk van anderen alles
produceren wat nodig is. Onafhankelijkheid is één van de basiswaarden van de
VRT. -
VRT moet de kwaliteitsstandaard kunnen zetten op alle vlakken van het
mediamaken, Dit kan alleen als we alle vakken ook zelf beheersen. -
Alles onder één dak hebben maakt de
VRT zeer wendbaar. Er is een vraag
naar meer efficiëntie van de openbare omroep, door met allerlei onderaannemers te werken creëren
we een extra financiële, operationele en administratieve laag. -
VRT is als openbare omroep de plaats
om te leren, te experimenteren en te
innoveren en dit moet kunnen in alle mediaberoepen. VRT moet zijn taak als broedplaats
en leverancier van nieuw talent in alle vakken kunnen waarmaken. -
Van alle branches moeten we ook een
juist inzicht hebben in de reële
kostprijs. Als we een bepaalde tak niet meer beheersen, kunnen we speelbal
worden van afspraken tussen leveranciers. Met onze eigen vakgroepen kunnen we
de concurrentie aangaan met te dure leveranciers. -
Ook op vlak van de werkomstandigheden
moet de VRT richtinggevend zijn en ook hier in alle beroepsgroepen.Een sterke en complete
VRT heeft ook behoefte aan een sterke en
complete financiering. De huidige financiering van VRT is zeker niet overdreven
naar Europese standaarden en naar bereik en waardering van het publiek. We
wensen een financiering die verzekerd is
voor de volledige looptijd van de komende Beheersovereenkomst. Als wij onze
verplichtingen nakomen, moeten de centjes volgen.Terug de context.
Twee jaar geleden op 11
juni 2013 sloot de Griekse regering in het kader van hun besparingen de Griekse
openbare omroep ERT. Vandaag, na twee jaar strijd en uitzenden in eigen beheer
gaat de omroep weer open. De Griekse collega’s en hun vakbonden hebben altijd
op onze solidariteit kunnen rekenen. Ze zijn een voorbeeld voor ons in de
verdediging van de omroep en in ons pleidooi voor een sterke en complete VRT.Of dichterbij: bij FM
Brussel gaat het ook over de sluiting van een openbare omroep. De collega’s
daar kunnen ten volle op onze steun rekenen, we waren vandaag aanwezig op hun
personeelsvergadering, en verdere acties zijn vastgelegd.Een kleine VRT leidt naar
een kleine sector in alle betekenissen van het woord, een sterke VRT zorgt voor
een sterke sector; ook op alle vlakken.De VRT-vakbonden en de
medewerkers gaan voor een VRT van en voor iedereen, voor een maatschappelijk
relevante VRT, voor een menselijke VRT en een complete VRT. Wij zijn ervan
overtuigd dat we daarvoor op uw steun kunnen rekenen.