“Integrale Jeugdhulp is regelrechte nachtmerrie”

De meerderheidspartijen in het Vlaams parlement onderhandelen over een bijsturing van het nieuwe decreet jeugdhulp. “Het is geen sinecure om de nodige hulp voor een kind te verkrijgen”, klinkt het bij een kinderpsychiater. Ook gezinnen in problematische situaties hopen op een snelle oplossing.

woensdag 27 mei 2015 12:28
Spread the love

Sinds vorig jaar is het decreet ‘Integrale Jeugdhulp’ van
start gegaan.  Een jongere die een
probleem heeft en zelf geen oplossing vindt, kan rechtstreeks terecht bij
jeugdhulp. Instanties als Kind en Gezin, Centra voor Leerlingenbegeleiding en
Centra voor Algemeen Welzijnswerk bieden een luisterend oor aan en zoeken samen
naar een oplossing.

Daarnaast bestaat er de niet-rechtstreekse toegankelijke
jeugdhulp. Jongeren die een langere, intensieve begeleiding nodig hebben, moeten
langs een sectoroverschrijdende toegangspoort. Daar bepaalt de jeugdhulpregie of en welke hulp de jongere krijgt.

Nachtmerrie

De nieuwe
regeling krijgt vanuit verschillende hoeken kritiek. “Het nieuwe decreet
Integrale Jeugdhulp is een regelrechte nachtmerrie”, schrijft een pleegmoeder
in een anonieme brief. Ze zorgt al elf jaar voor haar 13-jarige pleegdochter. Tijdens
heel die periode werd het gezin omringd door consulenten en therapeuten, maar toch
heeft het meisje extra begeleiding nodig. “Ruim tien maanden zijn we op zoek naar
gepaste hulp. We zijn nu drie crisisplaatsingen in jeugdpsychiatrie, acht rondetafelgesprekken
met allerlei instanties en drie afwijzingen om residentiële hulp te krijgen
verder. We staan nog steeds nergens.”

 Het 13-jarige meisje kampt met depressie en
agressief gedrag. Toch voldoet het kind niet aan de voorwaarden om in de
residentiële jongerenpsychiatrie opgenomen te worden. “Alle aanvragen moeten
via de toegangspoort passeren, maar daar heeft niemand nog zicht op het traject
of op de termijn.”

“Formulieren vervangen vertrouwenspersoon”

Kinderpsychiater Delphine Jacobs herkent het probleem. Volgens
haar is de procedure zelfs voor professionelen moeilijk te doorgronden. “Het is
geen sinecure om de nodige hulp voor een kind te verkrijgen. De procedure loopt
ook stroef en duurt veel te lang, omdat alles via een intersectorale
toegangspoort geregeld wordt.”

Bovendien houdt de hervorming geen rekening met
persoonlijke steun en begeleiding. “De
vertrouwenspersoon van de ouders en het kind wordt vervangen door formulieren.
De jeugdhulpregie moet op zoek naar een geschikte hulpverlener, maar heeft het
gezin zelf nog nooit gezien. Ze plaatsen als het ware een ‘papieren kind’ in een hulptraject.”

Crisisopvang ontoereikend

Voor gezinnen die in een acute crisissituatie zitten, stelt Integrale
Jeugdhulp per provincie een crisisnetwerk ter
beschikking. Vorig jaar deden 6.500 jongeren een beroep op crisishulp.
Dat is bijna een verdubbeling tegenover 2012.

Het pleeggezin uit de brief merkt echter dat
ook de crisismeldpunten niet aan hun vraag voldoen. Samen met 800 andere
gezinnen kregen ze te horen dat er geen crisisopvang voor hun kind beschikbaar
is. Meestal bleef de begeleiding bij gesprekken. “Verdere
crisishulp is beperkt door de lange wachtlijsten bij zorginstanties, maar de
gesprekken alleen leveren dikwijls onvoldoende op voor kind en ouders”, zegt
kinderpsychiater Jacobs.

 De
crisismodules zijn bovendien slechts tijdelijke oplossingen. “Het systeem werkt als een ganzenbord: het stuurt
je telkens terug naar af. Stel dat je crisisbegeleiding krijgt, dan moet je na
28 sessies opnieuw op zoek naar hulp. Waarschijnlijk krijg je dan een andere
hulpverlener en moet je nog eens heel je verhaal vertellen”, aldus
Jacobs. Ze benadrukt daarbij het belang van een vaste vertrouwenspersoon
tijdens een therapie.  

Ook over de crisisopnames is de
kinderpsychiater kritisch. “Zo’n opname duurt maximaal een week. Dan heb je
misschien wel de actieve crisis overbrugd, maar dan moet de echte begeleiding
nog beginnen.”

Preventieve hulp

Jacobs hoopt dat de Vlaamse regering het decreet
bijstuurt en extra middelen voor preventieve hulp vrijmaakt. “Ik merk dat er steeds meer jongeren zwaardere problemen hebben. Als
psychiater kun je niet altijd een magische oplossing tevoorschijn toveren. Daarom
moeten we proberen in te zetten op vroegtijdige en preventieve hulp.” 

take down
the paywall
steun ons nu!