Sven Tuytens

Manuela Carmena: “We zullen de democratie heruitvinden”

De Spaanse regionale verkiezingen draaiden uit op een politieke aardverschuiving. De "Indignados" van Podemos en de neoliberale Ciudadanos zetten de conservatieve PP van premier Rajoy en de sociaaldemocratische PSOE voor schut. In hoofdstad Madrid strandde het Podemos-cartel Ahora Madrid van rechter op rust Manuela Carmena op de tweede plaats, een score die haar waarschijnlijk de burgemeesterssjerp oplevert. Een portret.

dinsdag 26 mei 2015 19:49
Spread the love

Zondag veroorzaakten de lokale
verkiezingen in Spanje een kleine aardverschuiving. De twee traditionele
partijen, de conservatieve Partido Popular en de sociaal-democratische PSOE
verloren veel kiezers aan nieuwe partijen, zoals Podemos en Ciudadanos.

Nieuwe
partijen zoals Barcelona en Comú, een
partij die uit het niets opdook, behaalden een
memorabele overwinning. De Comú-kandidate, Ada Colau, wordt de nieuwe
burgemeester van Barcelona. Zij maakte furore als boegbeeld van de indignados, in hun strijd tegen gedwongen huisuitzettingen die
duizenden mensen uit hun huis zetten.

Ook in Madrid, waar de Partido
Popular de voorbije 24 jaar aan de macht was, gebeurde een wonder.

De conservatieven haalden er 21
zetels binnen, en komen dus als grootste uit de bus. Maar ze krijgen de hete adem in hun nek van een –
tot voor kort – totaal onbekende partij, Ahora
Madrid
, die strandde op 20 zetels. Net niet genoeg om te winnen, maar wel voldoende om met de
steun van de PSOE (9 zetels) te regeren. Hun kandidate, Manuela
Carmena, had er maandag het volste vertrouwen in dat er snel een akkoord
bereikt kan worden met de PSOE.

Volkslied

Toen zondagavond de eerste resultaten
bekend raakten kon het feest in de straten van Madrid beginnen. “Ay Manuela, Manuela!”, werd er gezongen.

Terwijl men naar de meeste
politici refereert met hun familienaam, wordt Manuela Carmena, de 71-jarige advocate
en ex-rechter, bij haar voornaam genoemd. De gepensioneerde dame van om de hoek wordt naar alle waarschijnlijkheid de nieuwe burgemeester van Madrid. Of hoe “Manuela”,
de oude smartlap van Julio Iglesias, uitgroeide tot een nieuw volkslied. (https://www.youtube.com/watch?v=-aXntCWNhS0)

“We zullen de democratie heruitvinden. Met
deze verkiezingscampagne schrijven we geschiedenis. Dit is heel uniek. Dit is
wonderlijk!”
, sprak Carmena
tijdens één van haar laatste verkiezingstoespraken. Haar optimisme bleek terecht. De stembusuitslag bevestigde haar gevoel. Maar hoe belandt iemand die tot enkele maanden geleden een nobele onbekende was plots aan het hoofd van een stad van 3,2 miljoen inwoners.

Wie is Carmena?

Tot maanden geleden volgde Manuela
Carmena de politiek vanop afstand en genoot ze vanuit de populaire wijk Malasaña van haar winkeltje, waar ze
babykleding verkocht, gemaakt door oud-gevangenen, met de bedoeling om hen op
die manier een inkomen te bezorgen.

Een jaar geleden publiceerde Carmena
een tekst op de internetpagina van een kleine uitgeverij: “Waarom het ook anders kan: bedenkingen van een rechter”, een tekst
die door heel wat mensen gelezen werd en sommigen aanzette om haar te benaderen
als mogelijke kandidate voor het burgemeesterschap van Madrid. Zelf zag ze het
idee helemaal niet zitten en vond ze het de taak van jonge mensen om zich
kandidaat te stellen. Zelfs Pablo Iglesias, de leider van Podemos, probeerde haar te overtuigen. Maar Manuela bleef weigeren. Pas op 10 maart zei ze “ja”.

Het gerucht gaat dat ze pas toegaf na
het zien van een documentaire over het belang en de rol van vrouwen in de politieke strijd
en toen ze vernam dat Esperanza Aguirre, de Spaanse Margaret Thatcher, de
kandidate voor de Partido Popular was. Het is zonder meer indrukwekkend hoe Carmena er in twee en
een halve maand tijd in slaagde om de machtige Partido
Popular te bedreigen.

Het laatste woord

Als juriste was ze altijd
tegendraads. Eén van haar eerste beslissingen als rechter, was haar eigen loon
verlagen. Ze waagde zich herhaaldelijk op gevaarlijk terrein door corruptie
binnen verschillende rechtbanken aan te klagen. In 1986 ontving ze de nationale
prijs voor de verdediging van de mensenrechten.

Haar sporen verdiende ze echter met de
verdediging van politieke gevangenen onder dictator Franco. In 1977 overleefde
ze een moordaanslag vanuit extreemrechtse hoek. Verschillende van haar
collega’s kwamen tijdens die aanslag om het leven.

Volgens het Spaanse ministerie van
binnenlandse zaken stond ze als rechter op de lijst van mogelijke doelwitten
van de Baskische afscheidingsbeweging ETA.

Carmena wil verandering en laat geen
kans voorbij gaan om iedereen erop te wijzen dat ze “onafhankelijk” is en niet van “Podemos”. Op de lijst van Ahora Madrid prijkt tussen de eerste vijf
kandidaten trouwens maar één lid van Podemos. In verschillende interviews profileert ze
zich duidelijk als “links” is en geeft ze aan steeds bereid te zijn om met alle politieke formaties
te onderhandelen, op voorwaarde dat een paar basisprincipes gerespecteerd
worden. Ze heeft het regelmatig over het “principe van menselijkheid”: uit
menselijke empathie vechten tegen armoede, huisuitzettingen en onrecht om zo
“geluk” na te streven.

Vijf dringende maatregelen

Zodra de onderhandelingen met de
PSOE rond zijn, wil ze meteen aan de slag. Ahora Madrid heeft een lijst met
vijf dringende maatregelen klaar: 

1. Alles moet in het werk gesteld
worden om gedwongen huisuitzettingen (van een eerste woning) stop te zetten.
Voor mensen die hun huis kwijt zijn moet er dringend een alternatief gevonden
worden. 

2. Stopzetting van: privatisering van
stedelijke diensten, uitbesteding van dienstverlening aan grote bedrijven en de
verkoop van publieke gebouwen. 

3. Garanderen van energietoelevering
(aardgas en elektriciteit) aan families die niet langer hun rekeningen kunnen
betalen 

4. Vrije toegang tot publieke
gezondheidszorg voor mensen zonder papieren 

5. Tewerkstelling van jongeren en
langdurig werklozen  

Haar regeringsplan heeft vier
prioriteiten: duurzame economie en kwaliteitstewerkstelling; een democratische
regering die transparant en doeltreffend is; sociale rechten en strijd tegen
sociale exclusie; en werken aan een leefbare stad waar sociale cohesie bestaat.
 

Optimisme

Manuela Carmena zorgt voor een golf
van optimisme in Madrid. Eindelijk een politica die niets te verbergen heeft en
echt denkt dat het anders kan. Voor pessimisme is er volgens Carmena geen
plaats, want dat is volgens haar een woord voor reactionairen.

De traditionele partijen hebben niet
veel tijd om te reageren. De volgende belangrijke verkiezingsafspraak volgt op
het einde van het jaar met de algemene verkiezingen. Voor PSOE en PP is het nu
de zaak zoveel mogelijk van hun verloren kiezers terug naar huis te
brengen. 

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!