Opinie - Dirk Gillebert

Open brief: Burundi is Rwanda niet

Open brief aan Europees parlementslid Vautmans naar aanleiding van haar opiniestuk in De Morgen over de situatie in Burundi.

maandag 11 mei 2015 15:29
Spread the love

Beste
Mevrouw Vautmans,

Wat
was ik blij toen ik eindelijk een opiniestuk zag over de huidige
situatie in Burundi
. En dan nog van een Europarlementslid. Dat is een
goed teken. U kent de geschiedenis van de Grote Meren en u bent in de
jaren na de Rwandese genocide als senaatsmedewerker van de
Rwanda-commissie vaak in contact gekomen met de afgrijselijke
gevolgen.

Ik
kan mij dus ook niet voorstellen wat voor gevoelens de huidige
toestand in Burundi – toch ook een land met een verleden van
etnisch geweld tussen vooral Hutu’s en Tutsi’s, bij u doet
opleven. De angst dat het nog eens kan gebeuren. Het beeld van een
land vol verscheurde gezinnen. De reddeloosheid bij elke
poging tot het vatten van de omvang.

Geen
etnisch conflict

Maar
wat ik mij nog veel minder kan voorstellen, zijn de gevoelens van
slachtoffers en overlevenden van genocides – niet in het minste de
Rwandese – bij het volgen van wat er in Burundi gebeurt en de vergelijking met de aanloop naar de Rwandese
genocide van 1994.

Bij
Burundese vrienden hoor ik dat etniciteit er niets mee te maken
heeft (“Hij die zegt dat het conflict etnisch is, is voor het 3e
mandaat!” Zie afbeelding) en bij betrouwbare media valt hetzelfde
op te merken. Het huidige conflict is politiek: wie komt er aan de
macht na de verkiezingen? President Nkurunziza, een Hutu, heeft
tegenstanders vanuit beide etniën. Vandaag is
bijvoorbeeld nog een Hutu oppositieleider opgepakt omwille van
deelname aan de manifestaties.

Andere,
overheidsgebonden media maken wel gewag van Tutsi’s die
in opstand komen tegen een Hutupartij. Er zijn zelfs geruchten in die zin binnen de (Hutu) regeringspartij (CNDD-FDD).
Maar die retoriek heeft nog lang geen impact op de manifestanten –
die de huidige strijd eerder zien als een overwinning op de etnische
geschillen – en de bredere bevolking, omdat ze het tegendeel elke dag
bewezen zien.

Etniciteit
niet legitimiseren

Burundi is Rwanda niet en zelfs de insinuatie “wat niet
is kan nog komen” is een brug te ver. Door dergelijke
stemmingmakerij bouwt men mee aan de legitimiteit van de etnische
kaart. Als de internationale gemeenschap gaat redeneren op basis van
een kiemend etnisch conflict, heeft dat een rechtstreekse invloed op de Burundese
publieke opinie. Alle goede bedoelingen ten spijt is dat een stap in
de foute richting.

Wat voor reactie zouden we kunnen verwachten van de internationale gemeenschap? Moet men op dezelfde wijze reageren op een nakende genocide als op een politiek conflict met
ingewikkelde machtsverhoudingen, onder één van de slechtst presterende
presidenten van het Afrikaanse continent?

Hoop

Als
ik mijn Burundese vrienden bezig zie en hoor, voel ik de hoop die zij willen uitschreeuwen. Hoop op een betere toekomst, weg van corruptie, honger, armoede en uitzichtloosheid. Maar als ik de berichtgeving in sommige internationale media lees en hoor, die geen
tijd hebben voor duiding en correcte informatie, dan slaat de angst pas
echt toe.

Ik ben akkoord met uw oproep tot actie, al zal ik
het eurocentrisch karakter maar als beroepsmisvorming beschouwen.
Vooral omdat België zijn tweede belangrijkste ambassade in Bujumbura
heeft en er veel geld gaat naar onder meer de opleiding van de
politie. Maar de formulering van die oproep staat haaks op wat voorop zou moeten staan: een beter leven
voor alle Burundezen.

take down
the paywall
steun ons nu!