Verkiezingen in Burundi: Politiek Licht Ontvlambaar

Verkiezingen in Burundi: Politiek Licht Ontvlambaar

donderdag 26 maart 2015 17:43
Spread the love

24
Maart, Avond in Bujumbura. Zoals gewoonlijk staan hier en daar groepjes mensen
gebogen over een draagbare radio. Er wordt gefluisterd, en kritisch geknikt.
Gsm’s doen dienst als mobiele radio’s en al snel wordt het tumult van de
chaotische binnenstad overheerst door één en dezelfde stem: die van de
berichtgever op FM 93,7 MHz oftewel ‘Radio Publique Africaine’, met als
hoofdonderwerp: de verkiezingen 2015 en ‘la pénurie d’essence’.

“Article XV; On Se Débrouille”

De voorbije weken wordt het land geteisterd door een nijpend tekort aan benzine. Zoals vele
anderen rijden we wat verloren rond, de benzinemeter flirtend met de nul,
hopend een tankstation te vinden waar enkele schaarse liters ons met wat geluk
nog even gaande kunnen houden.

In Rohero II, quartier des anciens riches,
vinden we een tankstation waar leven is. Tientallen taximoto’s, fietsers met
kleine jerrycans, en een veelvoud aan wagens verdringen elkaar om zo snel
mogelijk bij de pomp te raken. Op de gezichten van de wachtenden staat ongeduld,
wanhoop en soms zelfs woede te lezen. Sommigen staan hier al sinds gisterenavond;
velen zijn rechtstreeks afhankelijk van hun voertuig om brood op de plank te
krijgen. Op een balkon kijken enkele mannen gezapig toe; chaos fascineert zo
blijkt. Centraal in het gewoel staat een streng ogende vrouw alles kordaat te
dirigeren. Wanneer we haar voorzichtig vragen of het zin heeft aan te schuiven,
antwoordt ze bits dat niemand meer dan 15 liter krijgt. Voor wij ooit aan de
beurt zijn, blijft er ongetwijfeld niets meer over. De moed zakt ons in de
schoenen, zelf Burundi’s ‘Article XV; on se débrouille’ brengt voor één keer
geen raad.

Arusha
vredesakkoorden

In 1993 trokken de Burundezen voor het eerst sinds de onafhankelijkheid van België
(1962) naar de stembus. Melchior Ndadaye werd verkozen als eerste
Hutu-president, en dit tot ergernis van het Burundese leger, overwegend
bestaande uit Tutsi’s. Ndadaye, de ‘held van de democratie’, werd tijdens een
militaire coup vermoord, wat het begin van een jarenlange burgeroorlog betekende.
Door de vredesakkoorden van 2000, opgesteld in Arusha (Tanzania), kwam een eind
aan een lange oorlog met honderdduizenden slachtoffers tot gevolg. Sinds Arusha
zwaait president Pierre Nkurunziza, ex-rebellenleider tijdens de burgeroorlog,
al tien jaar lang de plak in Burundi. In principe verbieden de vredesakkoorden een
derde mandaat, maar alles lijkt er voorlopig op te wijzen dat Nkurunziza het
tegendeel van plan is.

(Brand)stof
tot nadenken

Dat er druk naar RPA geluisterd wordt, is geen verrassing. De laatste weken werd
het land geplaagd door een opeenvolging van opmerkelijke gebeurtenissen waar
niemand volledig vat op lijkt te krijgen. Enkele weken terug verdwijnt Hussein Radjabu, ooit een vooraanstaand
lid van de partij aan de macht, op mysterieuze wijze uit de gevangenis waar hij
sinds april 2007 voor al even mysterieuze redenen opgesloten zat. Vorige week
zondag werd op klaarlichte dag een aanslag gepleegd op de vrouw van Agathon Rwasa, één van de grootste oppositieleiders.
Ze komt er met de schrik vanaf, maar iedereen voelt dat de rust in het land
opnieuw even aan een zijden draadje heeft gebengeld. Tot slot werd gisteren een
brief publiek gemaakt, ondertekend door maar liefst 300 hooggeplaatste
Burundezen (waaronder ook heel wat leden van de CNDD-FDD, partij van de
president), die zich uitdrukt tegen een derde mandaat.

Er wordt gespeculeerd dat ook het tekort aan benzine een direct gevolg is van
de politieke spanningen in het land. “Rumors are not news; but they
sometimes foreshadow news” (Ernest Hamlin Abbott, The Outlook, Sep. 15, 1915). Of er een directe link is laten
we buiten beschouwing, maar de sfeer aan het tankstation is zoals al het
bovenstaande aantoont helaas bijtend representatief voor die in het hele land;
licht ontvlambaar…

Pablo Janssen & Nick Rahier

take down
the paywall
steun ons nu!