Ondanks
de goednieuwsshow van de conservatieve regering van Mariano Rajoy,
die volhoudt dat zijn zware bezuinigingsbeleid
vruchten begint af te werpen, vertellen de cijfers een heel ander
verhaal. Eind
januari 2012, voor het begin van de zware besparingsmaatregelen en de
arbeidshervorming, waren er 4.599.829 geregistreerde werklozen. Een
jaar later, in hetzelfde kwartaal van 2013, was het cijfer gestegen
tot 5.896.300, een stijging van 11,8%.

“Geef
mij een voorbeeld dat de Spaanse economie aan de beterhand is”,
vraag je best niet aan de man in de straat. Voor een positief
antwoord kan je best op zoek gaan naar een bankier of een
investeerder in vastgoed, want crisissen zorgen altijd wel voor
nieuwe lucratieve opportuniteiten.

Gedwongen
huisuitzettingen

In
2014 werden 360.125 mensen uit hun huis gezet. In 43,4
procent van de gevallen was dat als het gevolg van hypothecaire
leningen; 51,3 procent van onbetaalde huur. Dagelijks staan er
foto’s in de kranten van families met huilende kinderen
die naast hun inboedel op straat staan of zieke bejaarden die door
gemaskerde politieagenten kordaat uit hun woning worden geduwd.

Terwijl
het gebrek aan sociale woningen schrijnend is, verkocht het Instituut
voor Huisvesting van Madrid (IVIMA) in 2013 in totaal bijna 3.000
sociale woningen aan een investeringsfonds van de bank Goldman Sachs.
De verkoop bracht 201 miljoen euro op, een interessante transactie
voor het Amerikaanse investeringsfonds. Maar dit is natuurlijk niet het soort van
buitenlandse investeringen dat de Spaanse economie ten goede komt.

Kinderen
onder de armoedegrens

Na
een gedwongen huisuitzetting komen veel families in een spiraal van
ellende terecht, waarin kinderen in de klappen delen. Volgens een
rapport van Caritas, The
European Crisis and its Human Cost,
telt Spanje in de Europese Unie de hoogste armoede onder kinderen, na
Roemenië. Bijna een derde van de kinderen leeft in gezinnen met een
inkomen onder de armoedegrens.

Esperanza
(74) woont in de arbeiderswijk el Pozo de Vallecas, in het zuiden van
Madrid. Zij is de verantwoordelijke van het buurtcomité dat iedere
donderdag voedselpaketten uitdeelt aan de armsten uit de buurt. Op
het speelpleintje naast het lokaal van het buurtcomité kan
Esperanza er gemakkelijk de hongerige kinderen uithalen:

“Ik
zie het wanneer ze hier komen spelen. Wanneer ik merk dat ze weinig
fut hebben, ga ik met ze praten. Sommigen krijgen van thuis als
vieruurtje een plastiek flesje met suikerwater mee. Tot in de jaren tachtig woonden er hier mensen in sloppen. Ik heb het gevoel dat we terug
naar het verleden keren. Dat doet mij pijn.”

Straatje
zonder einde

Volgens
Caritas zijn er bijna drie miljoen Spanjaarden die “ernstige
moeilijkheden ondervinden om zich naar behoren te voeden, in de
winter zonder verwarming leven en niet over de middelen beschikken om
onvoorziene kosten te dekken”. Dat cijfer steeg sinds 2009 met
maar liefst 38 procent. Met andere woorden een bijkomend
aantal van 800.000 mensen die in extreem moeilijke omstandigheden
leven.

David
uit Málaga is iemand die met zijn vrouw en kinderen onder de
armoedegrens raakte. Tot 2008 werkte hij als bouwvakker in de
talrijke bouwprojecten die ongeveer vijftien jaar geleden in de streek als
paddestoelen uit de grond schoten. Het Benhavis golfterrein met
bijhorende woningen is er zo ééntje. David gaat dagelijks rond de
omheining verloren golfballetjes oprapen die hij dan ter plaatse te
koop aanbiedt.

Hij zegt dat hij niet de enige is die op dat idee
kwam: “Wanneer
de toestand uitzichtloos is, moet je alles proberen om een paar euro’s
bij te verdienen. Ik doe het voor mijn kinderen, maar ik kan je
verzekeren dat je eerst een deel van je fierheid moet inslikken. Ik
ben een stielman, maar ik ben bang dat ik nooit meer aan een
degelijke job geraak.”

Tewerkstellingsmogelijkheden

Het
Europees Netwerk Armoedebestrijding (EAPN) zegt dat “er in Spanje
niet alleen geen vooruitgang is geboekt in de strijd tegen verarming
en sociale uitsluiting, maar dat wel het tegengestelde gebeurde.
(…) Armoede is het resultaat van weinig
tewerkstellingsmogelijkheden en een laag niveau van de sociale
politiek.”

Het
bezuinigingsbeleid van de regering van Mariano Rajoy, samen met de
arbeidsregeling van 2012, zorgen voor een sterke stijging van de
werkloosheid, een ineenstorting van de lonen en het verlies van
stabiele arbeidsplaatsen.

Verkiezingsjaar

Dit
jaar trekken de Spanjaarden naar drie belangrijke verkiezingen: de
gemeentelijke, regionale en nationale verkiezingen. De nieuwe
politieke partij Podemos probeert nu de algemene ontevredenheid in
Spanje te kanaliseren en slaagt erin om de gevestigde politieke
partijen PP en PSOE in het nauw te drijven. Maar met de hulp van
machtige mediagroepen zijn de tradionele partijen aan een
grootscheepse lastercampagne begonnen om de populariteit van Podemos
te breken.

De regering van Rajoy schakelt haar partijgenoten binnen
het gerecht in, hopend iets te vinden om de woordvoerders van Podemos
door het slijk te halen. Podemos wil een einde maken aan het
bezuinigingsbeleid en probeert nu te leren uit de ervaringen van het
Griekse Syriza. Ondertussen wordt Spanje langzaam
maar zeker armer en armer.