Een door de droogte getroffen boerderij in Syrië in december 2010 (Caterina Donattini/IPS)

“Klimaatverandering deed mee bom Syrië barsten”

De recorddroogte die Syrië teisterde van 2006 tot 2010, als gevolg van de klimaatverandering, heeft in 2011 bijgedragen tot het uitbreken van het militaire conflict in het land. Dat concludeert een nieuwe studie.

dinsdag 3 maart 2015 15:40
Spread the love

Het
Lamont-Doherty Earth Observatory van de Colombia-universiteit boog
zich over de vraag: “Is het inmiddels vier jaar durende conflict
in Syrië – dat al meer dan 200.000 levens heeft geëist, vooral
burgers – minstens ten dele begonnen door de klimaatverandering?”

De
‘ergste droogte ooit gemeten in de regio’ zou de landbouw hebben
vernietigd in de traditionele graanschuur van Noord-Syrië en de
boeren naar de steden hebben gedreven. Daar leidden armoede,
wanbeheer door de overheid en andere factoren tot de onrust die
uiteindelijk ontvlamde in de lente van 2011.

Migratie

“We
stellen niet dat de droogte de oorlog heeft veroorzaakt, maar ze
hielp de zaken wel escaleren tot een open conflict”,
verduidelijkt Richard Seager, klimaatwetenschapper aan het
Lamont-Doherty Earth Observatory. Ook Doreen Stabinsky, hoogleraar
Internationaal Milieubeleid aan het College of the Atlantic,
benadrukt dat de Syrische oorlog een complexe situatie is. “Toch
weten we zeker dat landbouwproductie één van de eerste slachtoffers
is van de klimaatramp die zich aan het voltrekken is.”

“Als
gevolg daarvan zullen we ook op korte termijn grote volksverhuizingen
meemaken, binnen een land maar ook tussen verschillende landen. Het
spreekt voor zich dat de menselijke, economische en ecologische
kosten van deze migraties aanzienlijk zullen zijn”, voegt ze
eraan toe.

Meer
conflicten

De
studie van de Colombia-universiteit stelt dat de klimaatverandering
ook de militaire spanning deed oplopen in de Levant, de regio die
delen van Turkije, Syrië en Irak omvat. Volgens de auteurs
suggereert steeds meer onderzoek dat extreme weersfenomenen de kans
op geweld verhogen, van individuele aanvallen tot oorlogen. Sommige
onderzoekers voorspellen zelfs dat de opwarming van de aarde tot meer
conflicten zal leiden, of stellen dat dat al het geval is.

Daarnaast
hebben ook journalisten en andere waarnemers recent de oorlog in
Syrië, Irak en elders deels in verband gebracht met milieukwesties,
vooral met een tekort aan water. De regio heeft altijd al wispelturig
weer gekend. Aan de hand van bestaande studies en hun eigen onderzoek
toonden de auteurs aan dat het gebied sinds 1900 met 1 tot 1,2 graden
Celsius is opgewarmd, terwijl er 10 procent minder neerslag valt in
het regenseizoen.

Andere
onderzoekers hebben op lange termijn een trend van droogte
vastgesteld in het volledige mediterraanse gebied. Ze wijten dit
minstens deels aan de klimaatverandering. Het VN-klimaatpanel van
zijn kant voorspelt dat het reeds gewelddadige Midden-Oosten nog
droger zal worden in de komende decennia, als gevolg van de opwarming
van de aarde.

Bevolkingsgroei

Volgens
de auteurs van het rapport was Syrië in het bijzonder kwetsbaar
geworden door andere factoren, waaronder een dramatische
bevolkingsgroei – van 4 miljoen inwoners in de jaren 1950 naar 22
miljoen in de laatste jaren. Bovendien heeft het regime van Assad de
teelt van waterintensieve exportgewassen zoals katoen gestimuleerd.
Het illegaal boren van irrigatiebronnen heeft het grondwater verder
uitgeput, dat nochtans een reserve had kunnen zijn in de droge jaren,
verklaart coauteur Shahrzad Mohtadi.

De
gevolgen van de droogte lieten zich onmiddellijk voelen.
Landbouwproductie, die normaal goed was voor een vierde van het
Syrische bruto binnenlands product, viel terug met een derde, aldus
de studie. In het zwaar getroffen noordoosten van het land werd de
veestapel bijna volledig gedecimeerd, verdubbelden de graanprijzen en
was er een forse stijging van voedingsgerelateerde ziekten bij
kinderen. Maar liefst 1,5 miljoen mensen vluchtten van het platteland
naar de periferie van de steden, die al een instroom van
vluchtelingen had als gevolg van de oorlog in buurland Irak.

Voorsteden

In
deze chaotische voorsteden deed de Syrische regering weinig om mensen
te helpen, meent Shahrzad Mohtadi. Het was vooral in deze gebieden
dat de opstand uitbrak. “Of droogte nu de belangrijkste of een
aanzienlijke factor is, kunnen we moeilijk achterhalen. Maar ze kan
verwoestende gevolgen hebben in combinatie met reeds aanwezige
kwetsbaarheid”, concluderen de auteurs.

Bron: Syrian
Conflict Has Underlying Links to Climate Change, Says Study

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!