Na veertien jaar wordt er
eindelijk een punt gezet achter de juridische strijd rond de
aanwervingscode BBB die Adecco gebruikte om in te gaan op de vraag
van klanten die enkel blanke uitzendkrachten wilden.
Het hof van beroep
van Brussel stelt de Franse organisatie SOS Racisme en de
socialistische vakbond ABVV in het gelijk. Beide organisaties krijgen
een schadevergoeding van 25.000 euro.
Volgens advocaat Jan
Buelens, die optrad namens het ABVV, gaat het om een historische
uitspraak. “Voor het eerst wordt een multinational veroordeeld voor
een structurele vorm van racisme. Bovendien is de straf niet
symbolisch zoals gebruikelijk is in dit soort zaken. De rechter vond
dat de uitspraak een reële afschrikkende werking moest hebben”,
zegt Jan Buelens.
Benoorden de Middellandse Zee
Bewijs leveren is vaak moeilijk in
dergelijke zaken. Bij Adecco ging de bal aan het rollen door een
werknemer die de code eerst intern aankaartte bij zijn oversten. Maar
die bevestigden enkel de praktijk. “We kunnen de klanten die ons
vragen geen Marokkanen of andere te sturen niet links laten liggen!”,
zo mailde één van die verantwoordelijken.
BBB was niet de enige manier om de racistische selectie te benoemen. In het
dossier zit ook deze interne mail: “Wij zijn zeer dringend op zoek
naar huisvrouwen om halftijds te werken ‘s avonds van 17.00 tot 20.00
uur in Vorst. Zij moeten van benoorden de Middellandse Zee zijn. AUB
het is een grote klant en wij hebben heel onze database afgeschuimd.”
De strafrechtelijke
procedure liep met een sisser af. Op basis van het bewijsmateriaal in
handen van de klokkenluider deed een onderzoeksrechter een
huiszoeking bij drie Brusselse kantoren van Adecco. Alleen gebeurde
dat met een huiszoekingsbevel opgesteld in het Frans (het personeel
in die kantoren was Franstalig), terwijl de verdediging van
Adecco aanvoerde dat de hoofdzetel van Adecco op Vlaams grondgebied
ligt. De huiszoeking leverde nochtans het bewijs op dat tientallen
ondernemingen expliciet vroegen naar blanke uitzendkrachten.
Front National
SOS Racisme en het
ABVV stelden zich dan maar burgerlijke partij. Dat gebeurde in 2009.
De Franse organisatie kwam erbij omdat er een gelijkaardige zaak in
Frankrijk liep tegen Adecco. Toen Garnier hostessen zocht om een
nieuw product te promoten, stuurde Districom, een filiaal van Adecco,
een fax naar het moederhuis waarin de code BBR opdook. Dat staat voor
Bleu, Blanc, Rouge, de kleuren van de Franse vlag én is een slogan
van het extreemrechtse Front National.
“De rechtbank
erkent nadrukkelijk het recht van die organisaties om op te treden in
naam van de slachtoffers. Dat is belangrijk, aangezien er in dit soort
zaken vaak geen duidelijk identificeerbare slachtoffers zijn”, zegt
advocaat Jan Buelens.
Nadat die zaak aan
het licht was gekomen, stelden de vakbonden en de werkgeversorganisatie
Federgon van de uitzendsector een gedragscode op. Federgon gebruikt
ook mystery shoppings om de sector door te lichten. In 2011 bleek dat 28 procent van de kantoren nog altijd meestappen in
constructies om te discrimineren.
“Dat zijn
alarmerende cijfers. Samen met de sector willen we die praktijken met
de wortel uitroeien”, zegt Dominique Meyfroot, binnen het ABVV
verantwoordelijk voor de uitzendsector. “Maar wie de wet blijft
overtreden, zal het ABVV op de weg tegenkomen. Die bedrijven riskeren
nieuwe burgerlijke procedures”, waarschuwt Meyfroot.
