De toekomst samen vormgeven!

'Mensen zijn het kotsbeu enkel consument te zijn', de open brief van Oikos-coördinator Dirk Holemans, heeft diverse reacties opgeroepen. Hier volgen de indrukken van Saïda Isbai, verantwoordelijke Diversiteitswerking ACV.

woensdag 28 januari 2015 16:24
Spread the love

Met veel aandacht heb ik het essay van Dirk Holemans lezen. Het is voor mij een verhaal dat verleden, heden en toekomst omvat… en dat toch ook weer zoveel niet vat, omvat, bevat,…

Is autonomie het sleutelwoord? Is autonomie voor iedereen toepasbaar,
bereikbaar en uitvoerbaar? Wie en wat bepaalt die autonomie? Is dat een
definitie bepaald door een homogene groep van eensgezinden? Kent autonomie ook
een evolutie en wat betekent dat voor de toekomst? Onze toekomst?

Zoveel vragen spoken door mijn
hoofd en zo weinig antwoorden die me tegemoet komen. Ik stel misschien ook
andere vragen, vragen die mijn denken en voelen meer situeren. Die het hier en
nu omschrijven en die mijn realiteit en die van velen met mij anders kleuren.

Als migrantendochter, allochtoon,
Vlaming met migratieroots, gekleurde Belg en occasionele vreemdeling, geef het
kind een naam, zie ik onze (en ook mijn)
toekomst (kleurrijk). 

Autonomie of vrijheid in
handelen?

Wat is autonomie of vrijheid van
handelen als het zelfbeschikkingsrecht van mensen geen plaats krijgt noch in
denken noch in handelen? Of is autonomie eerder de verhouding van de meerderheid versus de minderheid? De
sterksten versus de zwakken? En wie bepaalt
dat verschil?

Waarom mag mijn gesluierde
vriendin niet autonoom beslissen hoe ze in het leven staat en vanuit welke
ideologische leer ze als mens wil participeren aan een samenlevingsmodel?
Waarom wordt haar het recht op arbeid ontnomen? Het recht op onderwijs? Recht
op onderdak? Recht op dienstverlening? Enz…

De fiets

De fiets als metafoor roept heel
veel jeugdherinneringen bij mij op. Het
lijkt bijna nostalgisch. De fiets als
motor van de steeds veeleisende economie, waar stilstand achteruitgang is.
Het is zoals beschreven een systeem waar
je nog amper uit geraakt.

Een fiets als systeem moet er ook
op toezien dat er een goede houding kan aangehouden worden, zodat een goed
evenwicht kan bereikt worden want anders valt ze neer. En wat is de rol van een fietser? Is de
fietser nog tevreden van de klassieke fiets?

Er bestaan intussen al varianten
van fietsen, van bakfietsen tot plooifietsen tot zelfs elektrische fietsen.
En je zou zeggen dat laatste heeft nog een ecologische dimensie en kan alleen
toegejuicht worden.

Mijn hamvraag is: wat met hen die
niet kunnen of mogen fietsen? Is de fiets voor iedereen toegankelijk? Zoeken we
niet best naar varianten die geen drempels vormen voor hen die vandaag geen
fiets hebben?

De toenemende armoede van mensen
heel dichtbij zorgt ervoor dat we dringend moeten nadenken over het systeem, de
fiets? We moeten de polarisatie van ons samenlevingsmodel een halt toeroepen.

Efficiëntie en de drang naar
goedkoop, goedkoper, goedkoopst….

Wie vandaag ‘geslaagd’ door het
leven wil gaan moet überflexibel zijn en maximaal efficiënt? De creatie van de
supermens lijkt niet veraf. En dat gecombineerd met effectiviteit en de drang
om kostenbesparend te zijn.

In mijn professioneel leven word
ik geconfronteerd met theorieën en strategieën waarbij werkgevers alles in het werk stellen, soms zelfs veel geld
uitgeven aan zogenaamde consultants, om die efficiëntie te realiseren. Men noemt
dat in een chique woord “innovatie”.

Het is innovatief om
competentiemanagement te implementeren, waarbij competenties en talenten technisch worden ingevuld met als gevolg dat zwakke medewerkers
vriendelijk worden uitgezwaaid. Zo is werken aan absenteïsme in een bedrijfsetting
met toenemende werkdruk en hoger ziekteverzuim een nobele actie van een
werkgever. De wereld op zijn kop dus!! Ik kan voorbeelden blijven geven maar
het punt is inderdaad dat het al heel normaal is geworden dat we onszelf
wegwerpen? Dat we onszelf in allerlei bochten wringen om tegemoet te komen
aan alles en iedereen…

De angst om zekerheid heeft ons
in een wurggreep. Werkzekerheid, inkomstenzekerheid, relatiezekerheid (al
moet dat niet structureel zijn)… We zijn als het ware slaven van onszelf
geworden.

Maar dat niet alleen, de drang om
alles om goedkoper of zelfs het goedkoopst te krijgen is evenzeer een nieuwe
trend. Eerlijke handel zou je
zeggen? Waardige werkomstandigheden in
de rest van de wereld lijkt plots te vervagen als we ons ticket naar de zon
boeken via Ryanair… Primark en andere
ketens blijven de mensen lokken, hoe groot de wantoestanden daar ook zijn.

De uitdaging voor mij bestaat
erin om mensen actief te informeren over de effecten van hun koopgedrag op de
rest van de wereld. 

Superdiversiteit in al haar
facetten

Verleden, heden en toekomst. Het
ene kan niet zonder het andere. Mijn
verleden en heden zijn gekenmerkt door uitsluiting, teleurstelling en
discriminatie en dat op alle domeinen. Mijn vreemde naam, mijn toch niet zo’n
bruine teint en mijn zwarte lokken
reiken verder dan de Belgische landgrenzen en zorgen in het huidig klimaat voor terughoudendheid,
vooroordelen en zelfs haat.

Discriminatie op basis van
natuurlijke kenmerken is schering en inslag? Want geef toe: wie kiest er zijn eigen ouders, zijn geboorteplaats, zijn etniciteit, zijn
geslacht, zijn handicap,…. Het zijn allemaal dingen die ons overkomen en die
moeder natuur ons geschonken heeft.

Hoe kunnen we dan als samenleving
tolereren dat we net mensen uitsluiten op basis van natuurlijke, culturele of
economische andere kenmerken? Beseffen we dan niet dat we hiermee collectief
misdaden plegen tegen de menselijkheid? Hoe kan een toekomstbeeld gevormd
worden als velen met mij hun heden doorworstelen met pijn, frustratie en
wanhoop? Hoe kan iemand die zich verloren voelt, zich geen identiteit durft
aanmeten uit schrik voor de ander meebouwen aan die toekomst?

Hoe kan ik zichtbaar zijn en
worden als de drang naar onzichtbaar het grootst is?

En zo krijgt een verhaal vorm

Zoveel gedachten spoken door mijn
hoofd en zoveel dingen te zeggen. Er is een begin geformuleerd met de Oikos-nieuwjaarsbrief en heb hieruit al mooie voornemens geformuleerd. Een nieuwe kans om het anders te doen?

“Samen“ is mijn sleutelwoord.
Het verhaal van onze toekomst krijgt dan wel vorm. Maar het moet een verhaal
zijn waarbij eenieder zich betrokken voelt. Waar de superdiverse realiteit een
plaats krijgt. Met de vraagstukken over arbeid, inkomen, milieu, welvaart,
fiscaliteit ,…. Die voor iedereen gelden en waar we een betere toekomst uitbouwen
voor hen die na ons komen.

Ja, ik geloof in die transitie.

Saïda

take down
the paywall
steun ons nu!