Charlie Hebdo kan de wereld niet alleen aan

Charlie Hebdo kan de wereld niet alleen aan

dinsdag 13 januari 2015 09:58
Spread the love

Het is ongetwijfeld juist dat al wie het onderwerp van de
karikaturale werkstukjes van Charlie
Hebdo
was daar niet vrolijk over werd. En wie ambitie heeft maakt ook
gebruik van de beschikbare mogelijkheden om in het tegenoffensief te gaan. Daar
is op zich niets verkeerds aan. Rome is niet in één dag gebouwd en
opinieverschillen moeten vooral het debat zelf voeden en levendig houden.

De problematiek rond de terroristische daad is interessant
omdat het onderwerp, de inhoud van de karikaturen in Charlie Hebdo, sterker is dan het rebels karakter ervan. In min of
meerdere mate worden de grenzen van de publieke opinie telkens weer verlegd.
Schitterend vooral omdat de verzoening altijd weer opduikt in of achter het
beeld.

Maar toch, het blijft ook een gemiste kans: de doelgroep, de
democratisch georiënteerde geloofsgemeenschap binnen de Islam, voor wie Charle Hebdo het naar eigen zeggen ook
doet, kan zich op basis van elementen in hun eigen geloofsovertuiging niet vinden
in de afbeelding van hun Profeet. Ondanks de duidelijke uitspraken van de
religieuze gezagsdragers binnen de Islam over de terroristen die zich beroepen
op dezelfde heilige schriften, lag de deelname van de gelovigen vorig weekend aan
de protestacties tegen terroristen om onze democratie zelf te beschermen, duidelijk
te moeilijk.

Het afbeelden van hun profeet is bij de doelgroep not done en vraag is of het van slechte
smaak getuigt als je die profeet dan wel afbeeldt. Zoals gezegd, de inhoud van
de karikaturen gaat veel verder dan het  negeren
van een religieus verbod. Artistiek, inhoudelijk, intellectueel is er geen meerwaardeprobleem.
Wie zich het gelijkaardig herhaaldelijk protest van de Rooms-katholieke kerk
enkele decennia terug herinnert, beseft hoe gevoelig dergelijke zaken kunnen
liggen.

Het is een gemiste kans om de basis van de gelovigen actief bij
de huidige actualiteit te betrekken. Het doet me denken aan de uitspraken van
dichteres Henriette Roland Holst-van der Schalck (bekend ook als echtgenote van
Herman Gorter en van de vertaling van De
Internationale
) die De Stijl van
Piet Mondriaan en Theo Van Doesburg afdeed als een soortement compositie met gekleurde
blokjes.
Het rebelse potentieel van de karikaturen wijst op de bestaande spanning, maar
slaat meteen een bres om een breed publiek en vooral om de betrokken
gemeenschap eenduidig te mobiliseren in een ruim gedragen maatschappelijke
bekommernis.

De moraal van het verhaal is misschien wel dat de
geloofsgemeenschap en vooral hun leiders tot dusver onvoldoende zelf duiding hebben
gegeven bij het radicalisme dat in haar schoot is gegroeid. Misschien is
Charlie Hebdo vooral belangrijk als blikopener voor haar eigen intellectueel doelpubliek.
Niemand is vrij van vooroordelen en het politiek correcte discours dekt vaak
niet de volledige lading.

take down
the paywall
steun ons nu!