Aanleiding voor dit artikel is een persbericht vanuit N-VA kringen:

De
N-VA vreest dat Nederlandstalige patiënten in Brussel door de
nakende fusie tussen de Brusselse Huisartsenkring (BHAK) met haar
Franstalige tegenhanger FAMGB niet langer in het Nederlands zullen
opgevangen en behandeld worden door de wachtdienst.

“De
wachtdienst is, als openbare dienst, onderworpen aan de
taalwetgeving. Alhoewel er op papier sprake is van een
tweetalige dienst, biedt het fusievoorstel geen enkele garantie dat
Nederlandstalige patiënten ook in het Nederlands zullen worden
geholpen”, waarschuwt Brussels parlementslid Liesbeth Dhaene.
Kamerlid Yoleen Van Camp gaat bij minister Maggie De Block aandringen
op taalgaranties als de fusie doorgaat.

Nederlandstalige
huisartsen kiezen kant op vrijdag 28 november

Krijgt
Brussel één tweetalige wachtdienst en het nieuwe gemeenschappelijk
wachtnummer 02-201.22.22? Vrijdag hakt de Brusselse Huisartsen Kring
(BHAK) de knoop door.

De
vraag voor een gemeenschappelijke wachtdienst komt van de Franstalige
huisartsenvereniging FAMGB (fédération des médecins généralistes
de Bruxelles). Die werkte vorig jaar een plan uit voor een vernieuwde
wachtcentrale en wilde, ook al om de financiële steun van het RIZIV
te krijgen, de (Nederlandstalige) Brusselse Huisartsenkring erbij
betrekken.

De
BHAK hapte niet dadelijk toe, hoewel de voordelen voor de betrokken
artsen legitiem zijn. De BHAK telt niet meer dan een kleine 100
wachtdoende artsen, terwijl de Franstalige collega’s met 1600 zijn.
Een kleine groep rechtse voortrekkers, voormalige oprichters van de
BHAK hielden het been stijf en eisten een volledige garantie op
Nederlandstalige zorgverlening voor de Vlaamse patiënten in Brussel.
Ze slaagden er vorig jaar in om op de algemene vergadering bij
stemming de samenwerking met FAMGB in een gedeelde Brusselse
wachtdienst (GBBW Garde Bruxelloise Brusselse wachtdienst) tegen te
houden.Er werd sindsdien gedurende een jaar lang intensief
onderhandeld tussen beide artsenkringen om te komen tot het
wachtproject dat momenteel ter stemming voorligt op vrijdag 28
november.

Vijf
krachtlijnen van de hervormde wachtdienst

Het
wachtproject GBBW dat ter stemming voorligt is sinds september reeds
functioneel en bemand door artsen van de Franstalige huisartsenkring
FAMGB. Met zijn vijf krachtlijnen is het een sterk project dat
garanties biedt voor een goed georganiseerde en efficiënte
eerstelijns bevolkingswacht in Brussel. De wacht zal voortaan
functioneren met één centraal nummer voor de hele Brusselse
bevolking, ongeacht de taalvoorkeur. Dit in tegenstelling tot het
huidige systeem waarbij de Nederlandstalige wacht van de BHAK en de
Franstalige van de FAMGB opereren met een ander oproepnummer, naast
een aantal privé-wacht-instellingen zoals Médigarde en SOS-médecins
met eigen oproepnummers. Onduidelijkheid en versnippering is
momenteel troef! Vervolgens garandeert het nieuwe centrale callcenter
volledige drietaligheid (Nederlands-Frans-Engels). Een databank met de
talenkennis van de wachtdoende artsen zal toelaten om artsen
specifiek te kunnen inzetten bij oproepen die een specifieke
talenkennis vereisen. Er zijn 3, evoluerend naar 4
wachtposten,waarvan de centrale tweetalige wachtpost gevestigd is in
de vijfhoek. Hier zal altijd een Nederlandskundige arts ter
beschikking zijn. Een grote pool van wachtartsen zal heel Brussel
doorrijden met een taxi, vertrekkend vanuit de centrale wachtpost. Op
dit moment garanderen 36 tweetalige artsen van de FAMGB reeds een
permanente beschikbaarheid van 1 Nederlandskundige arts tijdens de
officiële wachturen. Er wordt een forfaitaire betaling voor de
wachtartsen voorzien, waarbij men betaald wordt per uur werken en
niet meer per prestatie.

Dokters
van Geneeskunde voor het Volk kiezen kant

Voor
de dokters van Geneeskunde voor het Volk is het duidelijk: Dit is een
schitterend project dat alle steun en medewerking verdient.
Samenwerken aan een uniforme en goed georganiseerde
eerstelijns-wachtdienst met alle collega’s op het terrein is een sine
qua non willen we in de toekomst kunnen tegemoetkomen aan de immense
uitdagingen voor de eerstelijns- gezondheidszorg in Brussel. Een
optimalisering van de huisartsensector in Brussel is meer dan nodig.
26% van de Brusselaars stelt medische hulp uit om financiële
redenen. In Brussel gaat bovendien 20% van de mensen niet naar de
eerstelijnszorg. Veel nieuwkomers zijn niet vertrouwd met het concept
van een huisarts omdat dit in hun thuisland niet bestaat, maar ook
“inwijkelingen” uit Vlaanderen of Wallonië verdwalen in de
jungle van de Brusselse zorg en gaan bij gebrek aan duidelijkheid
wegwijzers in de eerste lijn dadelijk naar de alom toegankelijke
spoeddiensten van het groot aantal ziekenhuizen.

Gezondheidszorg
laat zich niet in taalhokjes opdelen

De
Brusselse bevolking wordt steeds diverser. Uit de evolutie van de
taalbarometer blijkt dat het Nederlands steeds meer moet inleveren
als spreektaal en op dit moment verdrongen is door het Engels. 20%
van de Brusselaars spreken Nederlands. Het percentage eentalig
Franstalige en eentalig Nederlandstalige gezinnen samen is minder dan
40% van de bevolking. Een derde van de Brusselaars groeide op in een
gezin waar thuis noch Nederlands noch Frans werd gesproken. Steeds
meer wordt in Brussel Engels, Arabisch,Spaans, Turks en meerdere
andere talen gesproken. Patiënten zullen steeds op zoek gaan naar
een huisarts die hun voorkeurstaal spreekt/verstaat. Dit is normaal en
het is onze opdracht om hier voor de hele Brusselse bevolking zo goed
mogelijk aan tegemoet te komen. Hierbij moet uiteraard een
Nederlandskundige dienstverlening voor de Nederlands sprekende
patiënten zijn plaats hebben, maar ook andere taalgroepen hebben het
recht op verstaanbare zorg. Binnen deze multiculturele context is het
financieel en deontologisch niet gepermitteerd om een apart
wachtsysteem voor de Nederlandstalige patiënten recht te houden.

De
ervaring toont ons trouwens dat ook het patiëntenpubliek van de
Nederlandstalige huisartsen in Brussel zeer divers is, en dat wat
zich een “Vlaamse” wachtdienst noemt in hoofdzaak ook
anderstalige patiënten verzorgt.

In
Brussel kunnen we met dit project over de grenzen van de twee
gemeenschappen beter dan waar elders in België aantonen dat
gezondheidszorg geen taalgrenzen mag kennen, en dat samenwerking met
anderstalige collega’s vooral een positieve meerwaarde heeft in onze
gedeelde bekommernis om een goeie gezondheidszorg voor alle Brusselse
inwoners. Het is aan ons om Maggie De Block hiervan te overtuigen.

Stille
dood voor BHAK

Niet
alleen de dokters van Geneeskunde voor het Volk, maar ook meerdere
andere Brusselse Nederlandstalige artsen vanuit de
wijkgezondheidscentra, groepspraktijken, en ook solo-artsen denken
dat dit overkoepelend tweetalig wachtproject GBBW de enige juiste en
goeie oplossing is voor de toekomst van de eerste lijn in Brussel.
Mocht het project komende vrijdag niet met meerderheid goedgekeurd
worden op de algemene vergadering van de BHAK, dan overweegt men
alsnog toe te treden tot de GBBW. Dit zou wel eens een stille dood
voor de BHAK kunnen betekenen. Een te betreuren scenario wat eenieder
liever niet zou zien gebeuren, want naast een goed wachtsysteem heeft
de BHAK nog heel veel andere te vervullen opdrachten voor de eerste
lijn in Brussel. Brussel heeft nood aan een huisartsenkring met visie
op de toekomst die nadenkt en werkt aan de uitdagingen van de
toekomst. Het dalend aantal artsen, de vergrijzing van de bevolking,
de complexe noden van een multiculturele hoofdstad,…. Naast en
samen met de FAMGB heeft de BHAK hier zeker zijn rol in te vervullen.

Leen
Vermeulen is
sinds
16 jaar meertalig huisarts in Brussel en dokter
bij Geneeskunde voor het Volk Molenbeek.