In dit Braziliaans dorpje in de noordoostelijke deelstaat Pernambuco bouwde de bevolking regenwatertanks met overheidssubsidies (foto Mario Osava/IPS)

Vooruitgang arm noordoosten Brazilië gaf Rousseff overwinning

Het arme noordoosten van Brazilië gaat met rasse schreden vooruit. Dat zorgde ervoor dat president Dilma Rousseff ondanks haar tanende populariteit toch herkozen werd.

maandag 10 november 2014 13:15
Spread the love

“Als
het toen was geweest zoals het er nu is, dan was ik hier nooit werk
komen zoeken. Dan was ik ginder gebleven.” Josefa Gomes
migreerde dertig jaar geleden van Serra Redonda, een stadje van
zevenduizend inwoners in het noordoosten van Brazilië, naar Rio de
Janeiro, 2400 kilometer verder.

Bij
familiebezoeken de laatste jaren stelde ze vast dat alles veranderd
is in haar geboortedorp. “De mensen hebben er nu elektriciteit,
er is werk in de bloemfabriek, de schoenenfabriek, de
landbouwcoöperaties.” Dankzij de geasfalteerde wegen en de
busverbinding kun je nu in veertig minuten naar Campina Grande, de
dichtstbijzijnde stad. “Vroeger had je daar meer dan een uur
voor nodig.”

Herverkiezing
van Dilma Rousseff

Het
arme noordoosten van Brazilië is er de laatste jaren economisch fors
op vooruitgegaan. Het verschil met de sterker ontwikkelde zuidelijke
regio’s wordt kleiner. Dat succes legde vorige maand de basis voor de
herverkiezing van Dilma Rousseff als president. Nationaal haalde
Rousseff iets meer dan de helft van de stemmen, maar in het
noordoosten kreeg ze bijna 72 procent. In de zuidelijke deelstaat São
Paulo daarentegen haalde haar conservatieve tegenstrever Aécio Neves
64 procent.

In
het zuiden is de economische motor stilgevallen. São Paulo bevindt
zich in een recessie. De industrie was er in 2011 nog goed voor 31
procent van het bruto nationaal product, tien jaar geleden was dat
echter nog 38 procent. Die 7 procent verschil zijn nu naar de rest
van het land gegaan, vooral het noordoosten.

Duizelingwekkende
vraag

De
verschillen in de kiesuitslag tussen noord en zuid worden doorgaans
toegeschreven aan de sociale programma’s van de Arbeiderspartij, die
in 2003 begonnen onder Rousseffs voorganger Luiz Inácio Lula da
Silva. Zo haalde het programma Bolsa Familia (‘gezinsbeurs’)
sindsdien 36 miljoen Brazilianen uit de armoede, waarvan een groot
deel in het noordoosten. Ook de pensioenen gingen erop vooruit.

In
het noordoosten zijn er de laatste jaren echter ook veel banen
bijgekomen, zegt econoom Cícero Péricles de Carvalho van de
Federale Universiteit van Alagoas. Het is de regio die de meeste
banen creëerde in de formele economie. Bijna negen miljoen mensen
hebben er nu een arbeidscontract, dubbel zoveel als in het begin van
de eeuw. “Alleen al de bouwsector ging van 195.000 banen in
2003 naar 650.000.”

“De
Bolsa Familia, meer pensioenen, meer banen, en betere toegang tot
krediet heeft een duizelingwekkende vraag gecreëerd, want de mensen
sparen niet, de nieuwe inkomsten gaan volledig naar consumptie.”
Er kwamen ineens supermarktketens en fabrieken voor bouwmaterialen,
kleding en voeding.

Megaprojecten

Wat
het noordoosten ook in de kaart speelde, zegt Carvalho, was het
federale programma voor groeiversnelling. Dat stimuleert sinds 2007
uiteenlopende infrastructuurwerken, van kleine gemeenschapsprojecten
tot megaprojecten. Dorpen en stadjes zoals Serra Redonda kregen
elektriciteit. Door de aanleg van 700 kilometer kanalen en tunnels
kregen twaalf miljoen mensen drinkwater.

Niettemin
ligt de levensstandaard in het noordoosten nog altijd ver onder het
nationale gemiddelde en wordt het verschil slechts zeer langzaam
kleiner. De groei van de economie concentreert zich voornamelijk in
het noordelijke kustgebied, zegt Carvalho.

Tegelijk
is ook in het noordoosten sprake van de-industrialisatie, maar minder
uitgesproken dan in São Paulo. De vooruitzichten voor het
noordoosten zijn daarentegen beter, zegt een andere econoom, João
Policarpo Lima, van de Federale Universiteit van Pernambuco.

De
grote infrastructuurwerken zullen er de industriële expansie
versnellen, zegt hij. Er staan onder meer een raffinaderij, een
petrochemische fabriek en een Fiat-fabriek in de stad Pernambuco op
stapel. In de twee grote noordelijke havens Suape en Pecém
installeren zich grote bedrijven. Suape trok al tweehonderd bedrijven
aan, waaronder een grote scheepswerf en de grootste bloemfabriek van
Latijns-Amerika.

Bron: More
Economic Equality Brings Greater Political Polarisation in Brazil

take down
the paywall
steun ons nu!