Ik citeer uit een interview in De Standaard
de integrale tekst van De Croos antwoord op twee vragen – zonder knippen, de logica
is lineair-chronologisch te volgen: 

Wat vindt de minister van Telecom van de
constructies die Belgacom opzette in Luxemburg?

“Onaanvaardbaar. Ik deel de
verontwaardiging die velen vandaag hebben. Dit soort constructies kunnen echt
niet door de beugel. Want degenen die daar het meest nadeel van hebben, dat
zijn de kmo’s en burgers die niet de middelen hebben om dit soort constructies
op te zetten.” 

“Ik was geen minister in 2004, toen Belgacom
hiervan gebruik zou hebben gemaakt, maar vandaag aanvaard ik dit niet. Het mag
dan legaal zijn, maar er is ook een ethische dimensie aan je handelen. Een goed
belastingsysteem is een fair belastingsysteem waar er bijdragen op winst of
opbrengsten zijn. Maar dit is destructief voor een economie en het is precies
de reden waarom we de kaaimantaks hebben ingevoerd.” 

Waarom gelden die bijdragen op winst niet
als je je farmabedrijf voor een paar miljard kan verkopen, zoals Marc Coucke? 

”We gaan ons beleid toch niet
helemaal afstemmen op wat een uitzondering is? Er zijn weinig bedrijfsleiders
die in België hun zaak verkopen voor meer dan een miljard. Zo’n bedrijf heeft
al enorm veel afgedragen aan sociale bijdragen en hoge lasten.” 

“Zijn karakter wat kennende, denk ik
trouwens niet dat hij zijn bad gaat vullen met kaviaar en niks doen. Coucke zal
opnieuw investeren en zijn ervaring doorgeven, en dat zal hij vermoedelijk een
pak efficiënter doen dan wanneer wij als overheid dat zouden doen.” 

Logica

Dit is me toch een bijzonder staaltje van
kromspraak en bochtenwerk! Interessant voor een student logica, dat wel, maar
een minister – laat staan vicepremier – onwaardig.  

Ten eerste, waarom de ethiek in het handelen
in het eerste geval de wettigheid overrulen en in het tweede geval niet? Ik zie
geen enkel structureel verschil.  

Ten tweede, waar zit het verschil tussen de
eerste en de tweede case wat betreft de vergelijking tussen kapitaalkrachtige
bedrijven die speciale regelingen kunnen treffen en kleine kmo’s en burgers die
dit niet kunnen?  

Er is geen verschil. Toch vindt de minister
het blijkbaar evident dat een burger die zijn beperkt kapitaal verkoopt met winst
– bijvoorbeeld een huis waar hij minder dan vijf jaar woont of een lap grond
die minder dan acht jaar in zijn bezit is – wel meerwaardebelasting betaalt,
maar voor de winsten van een groot bedrijf gaat zo’n belasting niet op, want
die bedrijfsleider heeft al “enorm veel afgedragen aan sociale lasten”.  

Een modale loontrekkende heeft toch ook veel
afgedragen aan de sociale zekerheid, niet? Hij heeft zijn loon zelfs nooit
helemaal uitgekeerd gekregen, de lasten worden er systematisch van ingehouden.
Dus wie zou procentueel het meest afgedragen hebben, denkt u?  

Karakter

Ten derde, geheel naast de kwestie hier is
het karakter van de heer Coucke. Als we onze regelgeving gaan afstemmen op de
karakters van de gebruikers, dan zijn we wel echt efficiënt beleid aan het
voeren! Man, man.  

Ik wil nog even meegaan in de logica, want
het argument van de ‘uitzondering’ in combinatie met het ‘karakter’ van de heer
Coucke en zijn praktijken kunnen we misschien eens leggen naast de situatie van
een (fictieve) werkloze die profiteert van het systeem.  

Het is zeer duidelijk dat de overheid deze
‘uitzonderingen’ (want dat zijn het) wél als graadmeter voor haar politiek
neemt, want hoe anders is te verklaren dat de uitkering almaar voorwaardelijker
wordt en zelfs na een tijdje gecombineerd moet worden met diensten aan de
gemeenschap?  

Draai het hoe je wil, die gemeenschapsdienst
is een straf voor de ‘slechte karakters’ die in deze onderlaag terechtkomen en
de uitzondering bepaalt dus de regel onder aan de sociale ladder, waarom dan
niet bovenaan?  

Ten vierde en het meest flagrant, is het
gegeven dat een vicepremier zelf durft te zeggen dat een overheid
haar belastingsopbrengsten wellicht minder efficiënt besteedt dan een
bedrijfsgoeroe die wat investerinkjes kiest. Lees je dit goed? Ja, je leest het
goed!  

Wereldvreemd

Wat betekent dit? Dat de heer De Croo zijn
eigen staatshuishouding niet eens probeert te verdedigen ten aanzien van de
burger die hier de helft van zijn ‘kapitaal’ aan afdraagt in de vorm van
sociale lasten en andere belastingen. Het betekent ook dat het herverdelend
principe van belastingsgeld compleet voorbij is gegaan onze vicepremier.  

Bovenal betekent het dat sommige van onze
toppolitici zoveel opgeschoven zijn naar de markt, dat ze compleet wereldvreemd
zijn geworden. Ze zouden dus beter betaald kunnen worden door filantropische
bedrijfsleiders à la Marc Coucke dan door zeer inefficiënte maatregelen van de
overheid als indexsprongen, vermindering van de kinderbijslag, optrekken van
het inschrijvingsgeld voor universiteiten, en andere dwazigheden der belastingsystemen.
 

U leest het goed! 

An De bisschop is directeur van Demos en woordvoerder van Hart boven Hard. Zij schreef deze opinie, die ook te vinden is op De Nieuwe Socialist, in eigen naam.