De
initiatiefnemers van de klacht bij het Internationaal Strafhof in Den
Haag (ICC) zien de zaak als een testcase, die mogelijk ook gevolgen
kan hebben voor andere naties waar op grote schaal land wordt
opgekocht door buitenlandse investeerders – het zogeheten
landgrabbing (het ‘grijpen’ van land). Die praktijken leiden steeds
vaker tot conflicten met de plaatselijke bevolking.
In
Cambodja zouden in de afgelopen veertien jaar 770.000 mensen – zes procent
van de bevolking – getroffen zijn door deze vorm van landroof.
Ontheemde mensen zitten soms lange tijd in “hervestigingskampen”,
waar te weinig voedsel is en ziekten heersen.
Volgens
Richard Rogers van Global Diligence LLP, een Britse organisatie die namens de
Cambodjaanse slachtoffers optreedt, zijn “Cambodjaanse politici,
hoge politiefunctionarissen en topmensen uit het bedrijfsleven die
banden hebben met de politiek” verantwoordelijk voor misdaden
tegen de bevolking, met als doel “zelfverrijking en behoud van
macht tegen elke prijs”. Rogers beschuldigt Cambodjaanse
politici van moord, gedwongen volksverhuizingen, illegale opsluiting,
vervolging en andere schendingen van de mensenrechten.
‘Overdreven reactie’
Phay
Siphan, de woordvoerder van de Cambodjaanse regering, doet de zaak in
een reactie in The Phnom Penh Post af als “een
grap.” Hij beweert dat de aantijgingen sterk overdreven zijn en
politiek gemotiveerd.
Volgens
hem werkt de overheid op nationaal niveau aan het oplossen van 1263
ruzies over landrechten. “Premier Hun Sen heeft publiekelijk
uitgesproken dat hij wil dat er een einde komt aan de problemen met
landroof.” Volgens Rogers behoort premier Hun Sen zelf niet tot
de aangeklaagden.
Het
is nog niet duidelijk of het ICC de zaak daadwerkelijk gaat
onderzoeken. De advocaat verwacht daar binnen zes maanden uitsluitsel
over te krijgen. Wordt de zaak in behandeling genomen, dan volgt een
vooronderzoek dat enkele jaren in beslag kan nemen, alvorens een
officieel onderzoek wordt gestart.
De
aanklacht bij het ICC wordt gesteund door de Internationale Federatie
voor de Mensenrechten (FIDH) en Global Witness. Die laatste
organisatie stelt al sinds 1995 dat de Cambodjaanse politiek en het
bedrijfsleven natuurlijke hulpbronnen exploiteren “voor eigen
gewin, en niet om duurzame economische groei te bereiken”.
“Intussen
knijpen internationale geldschieters een oogje dicht. Zij blijven essentiele
overheidsdiensten zoals infrastructuur, gezondheidszorg en onderwijs
financieren”, aldus Global Witness.
Cambodia: ICC preliminary examination requested into crimes stemming from mass land grabbing
