Officieel
dient de maatregel om de “planlast” te verminderen en de
“betutteling” af te bouwen. Maar die keuze is niet zo onschuldig.
Als de Vlaamse regering het decreet op het lokaal jeugdbeleid
afschaft, schrapt ze meteen de laatste engagementen die Vlaanderen
van de steden en gemeenten verwacht in ruil voor die subsidie. Die
krijgen een blanco cheque: Vlaanderen verwacht straks zelfs niet meer
dat lokale besturen die luttele 21 miljoen uit het Vlaams budget
“jeugd” zouden aanwenden om een lokaal jeugdbeleid te voeren.

Coachen

Als
Vlaanderen die voorwaarde schrapt, zullen steden en gemeenten die
middelen dan nog aanwenden voor lokaal jeugdbeleid? Als we het
regeerakkoord ernstig nemen, dan kan het de Vlaamse regering
eigenlijk weinig schelen. Zij zal aansturen op “de grote lijnen”,
de administratie moet alleen nog coachen en Vlaanderen zal – “samen
met de VVSG” – nog wat goede praktijken verspreiden. Meer dan wat
vrijblijvende algemene principes vinden we in het regeerakkoord niet
terug.

Vlaanderen
heeft dus veel vertrouwen in de lokale besturen. En ook het jeugdwerk
wil steden en gemeenten vooral zien als een ondersteunende partner.
Het bestaande decreet lokaal jeugdwerk geeft steden en gemeenten nu al de ruimte om nagenoeg autonoom te beslissen over de
aanwending van de middelen die Vlaanderen ter beschikking stelt.
Vlaanderen verwacht alleen dat lokale besturen kinderen en jongeren
betrekken bij de opmaak van het lokaal jeugdbeleid, dat ze het lokaal
jeugdwerk ondersteunen, en dat ze aandacht hebben voor
maatschappelijk kwetsbare groepen en voor jeugdcultuur. Hoe ze dat
invullen, bepalen steden en gemeenten zelf. Is dat betutteling of
overdreven planlast?

Knowhow

Autonomie
voor lokale besturen is alleen heilzaam binnen een helder Vlaams
beleidskader. En die aanpak werkt nu vrij goed. De Vlaamse subsidie
van amper 21 miljoen fungeert als hefboom om steden en gemeenten aan
te zetten om een lokaal jeugdbeleid te ontwikkelen. Samen besteden de
lokale besturen uiteindelijk uit eigen middelen een veelvoud van die
Vlaamse subsidie, namelijk 160 miljoen euro. Maar niet alle lokale
besturen engageren zich in gelijke mate. En ze beschikken niet alle
over dezelfde knowhow. Ook inzake de ontwikkeling van lokaal
jeugdbeleid zien we heel grote verschillen tussen steden en
gemeenten. Reden te meer om als Vlaamse overheid het lokaal
jeugdbeleid te blijven stimuleren door voorwaardelijk middelen over
te dragen naar het lokaal bestuursniveau.

Maar
die voorwaarden, hoe beperkt ook, wil de Vlaamse regering nu
schrappen. Zullen de lokale besturen die Vlaamse middelen dan nog
inzetten voor het lokaal jeugdbeleid? Zullen ze nog fungeren als
hefboom? Budgettair zijn het moeilijke tijden voor de steden en
gemeenten. Ze hebben geen inkomsten meer uit energiedistributie of
Dexia-aandelen, er is de pensioenlast en de kosten voor onderhoud van
pakweg wegen en riolering. En alsof dat niet volstaat, zet de Vlaamse
regering hen onder druk om hun “schulden” versneld af te bouwen.
Dat zet zelfs de breedst denkende lokale besturen onder druk om
“moeilijke keuzes” te maken. Snijden in jeugd-, cultuur- of
sportbeleid is dan verleidelijk, zeker als Vlaanderen geen enkele
voorwaarde meer stelt voor de aanwending van subsidies.

Stemrecht

Welk
lokaal bestuur kan garanderen dat het de Vlaamse subsidie voor lokaal
jeugdbeleid ook daarvoor zal gebruiken als elke voorwaarde wegvalt?
Als alle Vlaamse subsidies in dezelfde pot terechtkomen, kan men ook
die subsidies aanwenden voor riolering en vooral schuldafbouw. Of is
dat gewoon de bedoeling van de Vlaamse overheid? De eigen handen
wassen in onschuld maar lokale besturen verplichten om hun handen
vuil te maken met de afbraak van het lokaal jeugd-, sport- en
cultuurbeleid?

Kinderen
en jongeren hebben geen stemrecht. Zij kunnen politieke keuzes niet
sanctioneren in het stemhokje. Maar zij betalen of presenteren straks
wel de factuur. Politici kunnen dat maar beter goed beseffen. Wij
roepen de Vlaamse regering dan ook op om zich te bezinnen. Het
huidige decreet over het lokaal jeugdbeleid is pas twee jaar oud. Met
een uiterst beperkt budget – een derde van één jachtvliegtuig van
de vijfde generatie – stimuleert Vlaanderen de lokale besturen om
een lokaal jeugdbeleid te voeren met aandacht voor jeugdverenigingen,
voor maatschappelijk kwetsbare groepen en voor participatie. Schaf
dit niet af!

Jan
Deduytsche is coördinator Uit De Marge vzw. Robert Crivit is
stafmedewerker Uit De Marge vzw.