VN-project voor zonne-energie in Libanon (foto UNIFIL)

VN: “Duurzame economie kost veel minder dan gedacht”

Ontwikkelingslanden hoeven niet te kiezen tussen de strijd tegen de klimaatverandering of de strijd tegen armoede. Die kunnen prima samengaan, want een duurzame economie kost veel minder dan gedacht, stellen de auteurs van het rapport Better Growth, Better Climate.

donderdag 18 september 2014 21:32
Spread the love

“Dit rapport is een
duidelijk signaal naar regeringen en de privésector: we kunnen de
economie verbeteren en tegelijkertijd de klimaatverandering
bestrijden”, zei de Mexicaanse president Felipe Calderón bij de
voorsteling van Better Growth, Better Climate op 17 september 2014. Calderón is voorzitter van de commissie die het rapport
opstelde.”Toekomstige economische groei hoeft niet via het
CO2-pad te gaan dat we tot nu toe bewandeld hebben”, voegde hij
eraan toe.

Het
rapport richt zich meer op wereldwijde ontwikkeling dan op
individuele landen en schetst de weg die de wereldeconomie in de
komende vijftien jaar moet gaan. Om het leven van armen te verbeteren
en de CO2-uitstoot
op een veilig niveau te houden, zal een grote transitie van de
economie nodig zijn. Verrassend aan dit rapport is dat die transitie
veel minder zal kosten dan werd verwacht.

In een
business-as-usual-scenario moet de wereld ongeveer 69 miljard euro
investeren in stedelijke, agrarische en energie-infrastructuur in de
komende vijftien jaar, voorspelt het rapport. Een CO2-arme economie
zou 73 miljard euro vragen in de komende vijftien jaar.

Dat verschil wordt echter
ruimschoots gecompenseerd doordat de schaarste aan grondstoffen
afneemt en de leefbaarheid verbetert. Deze kansen moeten echter wel
snel gegrepen worden. “Als we in de komende jaren niets doen,
wordt het elk jaar duurder en ingewikkelder om de overgang naar een
koolstofarme economie te maken”, zei Calderón.

Beter ruimtegebruik in steden

Jeremy Oppenheim,
programmadirecteur van het rapport, lichtte de onderzoeksresultaten
verder toe. De commissie richt zich op steden, landgebruik en
energie. Op alle terreinen kan de implementatie van groener beleid
leiden tot meer ontwikkeling. “Als het gaat om steden, ligt onze
focus op hogere productiviteit door betere transportsystemen”,
zei Oppenheim.

Economische winst kan behaald
worden door ruimte in steden efficiënter te benutten en tegelijk de
leefbaarheid te verhogen. Slechte stedelijke planning is een gevaar
als het gaat om milieuvriendelijk stadsontwerp.

Zo tellen de stedelijke zones
rond Barcelona en Atlanta allebei 5 miljoen inwoners. Barcelona
beslaat echter 162 vierkante kilometer, terwijl Atlanta is
uitgestrekt over 4.280 vierkante kilometer. Het gevolg is dat Atlanta
meer dan tien keer zoveel CO2-uitstoot per persoon produceert dan
Barcelona.

Efficiënte steden presteren
meestal beter op het gebied van economie en milieu.
Lage-inkomenslanden moeten “vanaf het begin aan hun
infrastructuur werken, zodat ze verstedelijken op een hoogproductieve
manier”, zei Oppenheim.

Beter ruimtegebruik landbouwgronden

De landbouwproductiviteit kan
volgens hem groeien met meer dan 1 procent per jaar. “Herstel
van 12 procent van de gedegradeerde landbouwgrond kan 200 miljoen
mensen voeden in 2030. Daarbij wordt tegelijk klimaatveerkracht
bevorderd en de emissie verminderd.”

Het verminderen van ontbossing
heeft verder voordelen voor zowel het economisch systeem, de
landbouwproductiviteit als het klimaat. Het rapport beveelt aan om de
ontbossing te stoppen voor 2030 en minstens 500 miljoen hectare
bossen en landbouwgrond te herstellen.

Het derde terrein waarop
hervormd moet worden, is energie. De wereld moet af van het
wijdverbreide gebruik van steenkool. Dat is economisch niet zo
efficiënt als ooit werd gedacht, vooral doordat ze als gevolg van
vervuiling gezondheidsproblemen met zich meebrengen. Die problemen
drukken op het nationale inkomen: dat zou daardoor 4 procent lager
liggen dan nodig.

De auteurs pleiten voor een
onmiddellijk verbod op de bouw van kolencentrales in rijke landen.
Middeninkomenslanden zouden na 2025 geen kolencentrales meer mogen
bouwen. In de overgang naar milieuvriendelijker vormen van energie
kan gebruikgemaakt worden van aardgas.

Zonne-energie wordt goedkoopste energie

Het aanpassen van de
energie-infrastructuur kan meer opleveren dan men in eerste instantie
zou verwachten. “We verbazen ons over de vooruitgang die geboekt
is op het gebied van hernieuwbare energie”, zei Oppenheim. “De
kosten van zonne-energie zijn met 90 procent gedaald in de afgelopen
zes jaar.”

Als die daling doorzet, is
zonne-energie binnenkort goedkoper dan fossiele brandstoffen. Dat zou
zelfs zonder overheidsinterventie kunnen leiden tot een ander
investeringsbeleid. Regeringen moeten echter een aantal belangrijke
besluiten nemen om deze transitie te faciliteren.

Momenteel wordt de energiemarkt
verstoord door overheidssubsidies. Fossiele brandstoffen zijn
wereldwijd goed voor 464 miljard euro aan subsidies. Schone energie
kan slechts rekenen op 77 miljard. “Die subsidies moeten
afgeschaft worden”, zegt Nicholas Stern, medevoorzitter van de
commissie. “Ze geven een verkeerd signaal en moedigen het
gebruik van vervuilende brandstoffen aan.”

Win-winsituatie

Hoewel dit rapport een van de
meest optimistische VN-documenten over de klimaatverandering is in
jaren, realiseren de auteurs zich dat hun aanbevelingen niet
eenvoudig te volgen zijn. “Er is geen eenvoudige formule die we
kunnen toepassen en die voor alle landen werkt”, zegt Milan
Brahmbhatt, onderzoeker aan het World Resources Institute en een van
de auteurs van het rapport.

“Het rapport richt zich op
win-winhervormingen die groei versterken, armoede verminderen, het
welzijn verhogen en tegelijk de klimaatverandering aanpakken.
Win-winformules zijn niet per definitie eenvoudig uit te voeren. Voor
hervormingen moeten kosten gemaakt worden en er zijn compromissen
nodig. Regeringen staan daarbij voor moeilijke problemen.

Tackling
Climate Change and Promoting Development: A “Win-Win”

Better Growth, Better Climate

take down
the paywall
steun ons nu!