Opinie - Ludo De Brabander

“Coalition of the willing” tegen IS

België lijkt te willen deelnemen aan een militaire campagne van de "coalition of the willing" tegen IS. Zo'n dertig landen hebben daartoe in Parijs verzamelen geblazen. Er lijkt zich binnen onze politieke wereld over de partijgrenzen heen een consensus af te tekenen, met uitzondering van radicaal links.

maandag 15 september 2014 13:59
Spread the love

We weigeren de lessen te trekken uit vorige
catastrofaal afgelopen interventies. De oorlogspartijen zijn de
gevolgen van de oorlog in Libië – dat naar een nieuwe burgeroorlog
afglijdt – blijkbaar uit het oog verloren. Opvallend ook, een paar
gruwelijke beelden van onthoofde westerlingen hebben blijkbaar meer
effect op onze actiebereidheid dan vele tienduizenden lokale doden en
miljoenen vluchtelingen in Syrië en Irak.

Zoals we de afgelopen decennia al meermaals mochten zien, wordt de
kwaal tot remedie verheven en doen we nog een schepje boven op de
rotzooi die ‘we’ er ginds al van gemaakt hebben. Ons land wil ten
strijde trekken onder leiding van een grootmacht die vele
honderdduizenden directe en indirecte doden op zijn geweten heeft. De
invasie en bezetting van Irak hebben het land in een spiraal van
gruwelijk geweld gebracht. Zijn we dat vergeten? We trekken ten
strijde met Golfstaten die direct of indirect IS en andere radicale
salafisten hebben bewapend. En vergeet onze eigen wapenhandel niet.
FN is een gegeerd merk in het Midden-Oosten.

Maar bovenal, je kan geen ideologie vernietigen met bommen.
Integendeel. Radicale salafistische groepen voeden zich met militair
geweld. Ze teren op politieke en andere frustraties en rekruteren zo
met gemak duizenden jongeren in Europa. Elke bom vergroot niet alleen
de onveiligheid in de olierijke regio, maar verhoogt ook het risico
dat er wordt teruggeslagen op onze zwakste plekken: aanslagen op
publieke plaatsen, in steden, zoals Londen en Madrid dat al mochten ervaren. We zullen snijden in eigen vel, want de
daaropvolgende antiterreurmaatregelen zullen de fundamentele
vrijheden inperken. Ook dat konden we al eerder zien met gedrochten
als de Amerikaanse Patriot Act.

Beleid

Er is geen militaire oplossing voor IS. Luchtbombardementen kunnen IS
misschien terugdringen, misschien zelfs vernietigen, maar zal het
radicale salafisme op termijn politiek alleen maar sterker maken.
Eerst was er Al Qaida, daarna kwam het sterkere IS, dan? Ons militair
optreden in Irak (en eventueel Syrië) zal begrepen worden als steun
aan de Sjiieten en de Koerden in een sektarisch geworden politiek
systeem. Dat is nu net het beeld dat IS graag geeft. Leren we dan
nooit uit de fouten die er zijn gemaakt in het Midden-Oosten?

Men
zoekt zijn heil in contraproductieve kortetermijnmaatregelen, terwijl
men de lange termijn, een duurzame vrede en ontwikkeling verder
dreigt te ondermijnen.

Kunnen we dan iets doen? Los van de al te grote illusie dat we eerder
gemaakte fouten in mum van tijd kunnen rechtzetten, is er wel
degelijk een beleid mogelijk dat meer kans op slagen maakt.

Ten eerste. In Irak ligt de oplossing in een politiek die de
soennieten niet verder in de armen van IS drijft. De generaals die na
de val van Saddam Hoessein van hun posten zijn verwijderd, zijn heus
geen fanatiekelingen, maar proberen vooral de machtsbalans in Irak te
herstellen. Ook de aanpak van de welig tierende corruptie in het
leger en het hele overheidsapparaat kan wonderen verrichten. De
corruptie is een gevolg van de ontmanteling van het staatsapparaat
door de bezetter die zo plaatsmaakte voor privébedrijven die de eigen kassa wilden spekken.

Ten tweede. Stop met het bewapenen van de regio. IS vecht met
westerse wapens, met wapens die geleverd zijn door Qatar,
Saudi-Arabië, Turkije,… Wapens voor de ene partij vinden in zo’n
chaotisch conflict vlug hun weg naar de tegenstanders. Het gros van
het zogenaamde ‘Vrije Syrische Leger’ draagt nu een salafistisch
etiket. De seculiere, democratische krachten hebben we verwaarloosd, terwijl net zij nodig zijn voor een democratische
toekomst en de creatie van een tolerante rechtsstaat.

Drie. Er is een grote geloofwaardige vredesconferentie nodig waar
alle betrokken landen en volken hun plaats en zeg moeten krijgen
zonder politieke machtsspelletjes. Het is te absurd voor woorden dat
oorlogsstokers als Saudi-Arabië gezien worden als een belangrijke
partner, terwijl Iran nog steeds geweerd wordt. Dat hoewel Teheran
broodnodig is, omdat het zowel met Damascus als Bagdad goed relaties
onderhoudt en over veel invloed beschikt. Als we Bagdad willen
overtuigen om afstand te nemen van de sektarische agenda, dan zal dat
vanuit Teheran overtuigender overkomen dan vanuit Washington. Iran is
zelf een sjiitisch land, maar vreest de gevolgen van de groeiende
instabiliteit in zijn buurland. Hoe moeilijk ook, de oplossing
ligt niet in het militaire, maar moet komen van de diplomatie.

Ten vierde. Responsibility to Protect (R2P) is geen militair concept,
zoals velen dat lijken te denken. De militaire component is slechts
een klein en zeer voorwaardelijk stukje van R2P, dat bovenal een
civiele, vreedzame aanpak is. Willen we echt aan R2P doen, dan maken
we eindelijk eens de dollars en euro’s vrij om de humanitaire ramp
aan te pakken die zich al enkele jaren in Syrië en Irak afspeelt.
We spenderen graag miljarden aan gevechtsvliegtuigen en bommen, maar
als het over de opvang van vluchtelingen gaat zijn de geldbeugels
vaak plotseling leeg.

Valstrik

Tot slot een boodschap voor Groenen en Socialisten. Wees op je hoede
en trap niet in de uitgezette val. Dit conflict heeft ook een
binnenlandse agenda en wordt gebruikt door politieke krachten die
niet begaan zijn met het lot van een regio, maar er in eerste
instantie naar streven om vooral een goede militaire bondgenoot te
zijn die nodige (militaire) budgettaire offers te brengen.

Wie
vandaag pleit om deel te nemen aan deze coalition of the willing
tegen IS, pleit meteen voor de peperdure vervanging van de F16s.

Het
is een valstrik, want de huidige regeringsonderhandelaars zijn
naarstig op zoek naar extra argumenten om de aankoop van nieuwe
gevechtsvliegtuigen bij de publieke opinie te laten slikken.

‘Nooit meer oorlog’, dat was toch de boodschap na 1914? Ons land
besteedt miljoenen aan pr om de gruwel van de “groote oorlog” te
herdenken. Ik zou zeggen, berg alles maar terug in de kast, want we
lijken niet de juiste lessen te willen trekken. Nu weet ik zeker dat
de herdenkingen er zijn om Vlaanderen en België te vermarkten ten
koste van hen die destijds naar de slachtbank zijn gevoerd.

take down
the paywall
steun ons nu!