Asielzoekers in Bagni di Lucca, Italië. (foto Silvia Giannelli/IPS)

Italië alleen voor reddingsoperatie bootvluchtelingen

Nadat er vorig jaar bij Lampedusa 350 migranten waren verdronken, begon Italië een grote reddingsoperatie onder de naam Mare Nostrum. Het land roept nu de hulp van de EU in om ermee door te kunnen gaan.

maandag 4 augustus 2014 12:16
Spread the love

Mamadou
is een Guinese man die onderdak heeft gevonden in een klein dorpje in
de heuvels van Toscane. Hij werd in april door de marine opgepikt op
de Middellandse Zee. Aanvankelijk had hij gewoon in Libië willen
blijven, zegt hij. Na de val van Gadhafi in 2011 werd het echter te
zwaar. “Ik ben 28 keer in de gevangenis gezet en ik werd
gemarteld.”

Hij
besloot te vluchten naar Italië, maar de mensensmokkelaar die hem
zou helpen, deed niets anders dan hem met tachtig anderen in een boot
zetten, zonder stuurman. “Toen de Italiaanse marine ons vond,
hadden we geen idee waar we waren, en was de boot al aan het zinken.”
Mamadou is een van de 80.000 migranten die zijn gered door Mare
Nostrum, een reddingsoperatie van de Italiaanse autoriteiten.
Mensenrechtenorganisaties en Europese autoriteiten zijn vol lof over
het programma, omdat het veel levens heeft gered.

Europese
hulp

De
operaties zijn erg duur, 9,3 miljoen euro per maand, volgens de
marine. Daarom moet Frontex, de Europese autoriteit voor
grensbewaking, het overnemen, vindt Angelino Alfano, minister van
Binnenlandse Zaken en leider van de partij Nieuw Centrum Rechts. “Het
is opgezet als noodoperatie. Het kan niet altijd blijven bestaan”,
zei hij op een vergadering met collega’s van de G6.

“Europa
moet het overnemen, en Italië zal zijn bijdrage blijven leveren. De
Middellandse Zee is een Europese Zee. Hij hoort niet alleen bij
Italië, Spanje of een van de andere landen die uitkijken over deze
buitengewone watermassa.” De Europese Commissie ziet dat echter
niet zitten, zegt de woordvoerder van Cecilia Malmström,
eurocommissaris voor Binnenlandse Zaken. “Mare Nostrum is heel
breed en duur en Frontex is te klein om het over te nemen.”

Kritiek
van rechts

In
eigen land ligt de operatie onder vuur van rechts. “Het enige
resultaat is dat we mensensmokkelaars in de kaart spelen”, zegt
Massimiliano Fedriga, partijleider van de Lega Nord in de Kamer van
Afgevaardigden. “Die kunnen nu tienduizenden mensen hun leven
laten riskeren, omdat ze weten dat de zeemacht toch wel zal komen om
ze te redden. De enige echte oplossing is om Europese waarnemers in
Noord-Afrika te zetten om te zien wie er recht heeft op asiel, een
Europees asiel in plaats van een asiel van een enkel land. De rest,
de illegale migranten die de meerderheid uitmaken, zouden niet naar
ons land mogen komen.”

Minister
Alfano zei zelf in april echter dat “immigratie sterk van
karakter verandert”. “Er zijn steeds meer asielzoekers dan
economische migranten.” Dat beaamt ook Riccardo Noury van
Amnesty International Italië. “De migranten aan de grenzen, die
erin zijn geslaagd te overleven, zijn vooral mensen die in aanmerking
komen voor asiel of bescherming.”

Bezorgd

Zowel
Amnesty als Human Rights Watch zijn bezorgd over het Europese
antwoord. “De oorzaken van de problemen aanpakken, de
economische ongelijkheid, is een prijzenswaardig doel, maar het gaat
niet snel tot verandering leiden,” zegt Benjamin Ward, adjunct
directeur van Human Rights Watch. “Mensen zullen blijven
verdrinken. Dat is volgens ons iets waar iets aan gedaan moet worden.
De EU kan niet alleen maar zeggen dat het de eigen zaak van Italië
is.”

Het
is wel begrijpelijk, vindt Noury. “Italië heeft de laatste
jaren zelf vaak niet geloofwaardig beleid laten zien terwijl het de
steun van Europa vroeg. Zoals in 2011, toen Italië dreigde migranten
valse verblijfsvergunningen te geven zodat ze verder konden reizen in
Europa. We zijn geen betrouwbare partner geweest als het ging om het
hervormen van het Europese migratiebeleid. Maar we hebben nu een
nieuwe mogelijkheid, nu we het Europees voorzitterschap bekleden, om
een leidersrol te vervullen.”

Als
het niet lukt om Europese steun te krijgen, zal Italië gedwongen
zijn met de reddingsoperaties te stoppen of ze in elk geval terug te
schroeven, waardoor de wereld weer kan wachten op nieuwe tragedies
zoals vorig jaar bij Lampedusa.

Time Running Out for Refugees Seeking Asylum in Italy

take down
the paywall
steun ons nu!