De
terrasbouw op de omringende heuvels van het Palestijnse dorp Battir
en de open irrigatiekanalen met bronwater die de terrassen bevloeien,
zijn al eeuwen in gebruik. Vorige maand riep Unesco dit unieke
landschap uit tot werelderfgoed. Het is na de oude stadskern van
Jeruzalem de tweede Palestijnse site die deze status krijgt.

De
beslissing om Battir op de lijst van het werelderfgoed te plaatsen
valt op het ogenblik dat Israël plannen heeft voor een nieuw stuk
van haar scheidingsmuur aan de voet van de hellingen met terrasbouw.
De muur zou het Palestijnse dorp in twee snijden.

Volgens
het Israëlische leger is de scheidingsmuur bedoeld om een spoorlijn
aan de rand van dit gebied te beschermen. Militaire woordvoerders
verklaarden in 2011 aan het Israëlische Hooggerechtshof dat volgens
hun informatie Palestijnse terreurorganisaties op deze plaats Israël
proberen te infiltreren.

Campagne

De
inwoners, die voor hun overleven afhankelijk zijn van de landbouw,
voeren al jaren actie tegen de plannen. Ze vrezen dat de nieuwe 6
kilometer lange scheidingsmuur een hoge tol zal eisen, niet alleen
voor het unieke landschap, maar ook voor hun manier van leven.

In
de loop der jaren heeft hun campagne de steun gekregen van
milieuorganisaties zoals Friends of the Earth in het Midden-Oosten.
Minder evident is dat ook een school uit de Israëlische koloniale
nederzetting Gush Etzion en de Israëlische overheidsdienst Natuur-
en Parkautoriteit (INPA) zich achter het protest schaarden.

In
mei vorig jaar beval het Israëlische Hooggerechtshof de opschorting
van de werken aan de muur in Battir, maar het is nog wachten op een
definitief vonnis. Intussen hopen de actievoerders van het dorp en
van Friends of the Earth dat de nieuwe status als werelderfgoed de
beslissing van het hof zal beïnvloeden.

John
Kerry

De
aubergineplanten, druivelaars en olijfbomen in Battir zijn echter ook
verstrengeld met het grotere Israëlisch-Palestijnse conflict. De
nominatie voor opname in het werelderfgoed werd ingediend met een
spoedprocedure, vlak voor de deadline van dit jaar.

Ze
had eigenlijk vorig jaar al kunnen gebeuren, maar toen heeft de
Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, John Kerry, dat
verhinderd. De Palestijnse aanvraag werd toen in de koelkast gestopt
om nieuwe vredesonderhandelingen niet in de weg te staan.

Volgens
het Palestijnse nieuwsagentschap Ma’aan maakte de toenmalige
schrapping van de nominatie van Battir deel uit van een akkoord,
waarbij Israël in ruil een team van Unesco zou toelaten om de oude
stadskern van Jeruzalem, de andere Palestijnse werelderfgoedsite, te
onderzoeken.

Israëls
imago

Ondanks
de erkenning van Battir wil het Israëlische ministerie van defensie
doorgaan met zijn plannen voor de scheidingsmuur. “De muur zal
worden gebouwd zonder schade aan te richten aan de natuurlijke
rijkdom. Er zullen geen terrassen worden vernield of
irrigatiesystemen beschadigd”, meldt het ministerie.

Het
ziet er niet naar uit dat de erkenning als werelderfgoed een
aanzienlijke impact zal hebben op het oordeel het Hooggerechtshof.
“Het zou me verbazen als het hof op grond hiervan de bouw van de
muur in Battir categorisch zou afwijzen”, verklaart analist Ofer
Zalzberg van de International Crisis Group. “Het lijkt me niet
goed voor het imago van Israël om werelderfgoedsites te
vernietigen”, zegt Nader al-Khateeb, een Palestijnse directeur
van Friends of the Earth.

Op
andere plaatsen doet Israël al veel ergere dingen in de ogen van de
internationale gemeenschap, denkt Zalzberg. Een Israëlische
beslissing om door te gaan met de scheidingsmuur in Battir, dus tegen
het VN-agentschap in, zou onderdeel kunnen zijn van een trend waarbij
Israël Unesco nog meer met de rug tegen de muur zet als het gaat
over het beheer van erfgoedsites, mogelijk ook in Jeruzalem.

Uit
de zittingen van het Hooggerechtshof valt af te leiden dat de muur er
uiteindelijk wel zal komen. Er werd al gekeken naar manieren om de
schade aan de terrassen te beperken, bijvoorbeeld door een van de
treinsporen te verleggen en door de boeren uit Battir toegang te
verschaffen tot hun velden door het plaatsen van poorten in de muur.

Battir
is mogelijk niet het eerste en ook niet laatste geval. Nog een andere
site die de Palestijnen hebben voorgesteld als werelderfgoed zou
mogelijk overlappen met de route die Israël voor zijn scheidingsmuur
heeft uitgestippeld. Het gaat om El-Bariyah, ook bekend als de
woestijn van Judea.

New Palestinian World Heritage Site Under Threat of Defacement