Opinie - Frank Moreels

Innovatie Uber alles?

De laatste weken woedt het debat over de komst een "innovatief" bedrijf in Brussel: taxidienst Uber. Via een smartphone-applicatie biedt Uber, een Amerikaanse multinational, taxidiensten aan. Zelf beweert het bedrijf aan autodelen te doen. Een eigenaar van een wagen die een dienst wil aanbieden wordt in contact gebracht met een potentiële gebruiker. Via een innoverend systeem op de smartphone. Wat kan daar nu mis mee zijn? Waarom zoveel heisa?

dinsdag 22 april 2014 15:28
Spread the love

Veel jonge mensen mensen kennen trouwens al langer andere app-toepassingen om diensten aan te bieden of te gebruiken. Een vriend van
mij reist de wereld rond op het principe van het couchsurfen. Een
logeerkamer, of zelfs de sofa in de living aanbieden aan een bezoeker
van een stad. Tegen een vrij overeen te komen prijs … of helemaal
gratis. Ook de vergelijkbare AirBnB zorgt momenteel voor opschudding in
Parijs en zelfs in de Vlaamse regering.

Wat is er mis met die app’s? Eigenlijk niets. Zoals een taxicentrale de klant en de taxi in
contact brengt met elkaar, doet de app van Uber dat. Alleen doet
Uber dat op een nieuwe en originele manier, met een smartphone-app. Vernieuwend, innovatief, fris, en daar is niets mis mee. Innovatie
houdt een sector wakker, en zorgt voor dynamiek. En ook mijn
couchsurfende vriend is superenthousiast, hij maakt nieuwe vrienden en
logeert goedkoop.

Komt de patiënt nog bij de dokter terecht?

Nog eentje om het af te leren. Wat is er mis met een ziekenhuis dat een
smartphone-app gebruikt om de afspraak die de patiënt maakt met de
dokter efficiënter te beheren? Niets natuurlijk. De groepspraktijk waar
ik bij ga gebruikt zoiets, tot mijn grote tevredenheid. Waar het schoentje wringt is dat dit soort innovatie vaak ook de regels
die de consument beschermt onderuit haalt.

En passant worden de
min of meer eerlijke arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden voor het
personeel van de kaart geveegd. Wat zou de patiënt denken als hij een
app gebruikt van het UZ Gent, maar terechtkomt bij een “dokter” die zijn
of haar studies niet afmaakte, die niet verzekerd is, die niet gevolgd
wordt door de deontologische raad van het ziekenhuis, die geen
bijscholing volgt … ?

Risicochauffeur

Een “klant” die gebruikmaakt van de diensten van Uber, via de
innovatieve app, komt terecht bij een chauffeur als u en ik. Deze
chauffeur heeft echter geen beroepsopleiding, en kent de stad niet zoals
een taxichauffeur die moet kennen. Diezelfde chauffeur heeft ook geen
medische keuring gehad, en lijdt dus mogelijk aan een ziekte die hem of
haar tot risicochauffeur maakt. De wagen is niet verzekerd zoals
een taxi. En de chauffeur wordt niet naar CAO-normen betaald.

De klant zal ongetwijfeld goedkoper “bediend” worden door de Uber-man of
vrouw. Maar als er een probleem is zal diezelfde consument zich tot
de overheid wenden, met de vraag waarom deze niets deed om “problemen” te
voorkomen. Waarom er geen regels zijn!? Uber innoveert wel maar haalt de kwaliteit van de
taxidienst naar beneden. En dat is het probleem. Niet dat het
innovatief is, wel dat het de kwaliteitsregels en sociale wetgeving niet
respecteert. Eigenlijk doet Uber aan oneerlijke concurrentie.

De logeerkamer laten betalen?

Als iemand zijn of haar logeerkamer gratis ter beschikking stelt van een
vriend die bijvoorbeeld Gent wil bezoeken, dan heeft eigenlijk niemand
daar wat op tegen. Als diezelfde logeerkamer tien maand per jaar verhuurd
wordt aan de zoon of dochter van diezelfde vriend die in Gent studeert,
dan vinden velen dat “de verhuurder” zich wel aan regels moet houden
(bv. qua brandveiligheid, comfort en hygiëne).

Als ik de sofa of de
logeerkamer als commerciële activiteit “uitbaat”, moet ik dan geen
kwaliteitsregels volgen? Zoals ook een hotel bepaalde regels moet
volgen? Of de reservatie nu met een hippe app gebeurt, of via de al lang
voorbijgestreefde telefoon, dat is eigenlijk de kwestie niet.

Regels actualiseren!

Elke sector, of het nu de horeca, de taxisector of welke ook is, moet
door de overheid op een of andere manier bewaakt worden. Dat gebeurt
door het vastleggen van regels. Een level playing field, om het hip te zeggen. Spelregels – zoals in het voetbal – die elke
speler moet volgen, op straffe van een kaart bij overtreding. Als die
regels niet langer actueel zijn, dan moeten die, liefst na een debat met
de stakeholders, aangepast worden. Niet weggeveegd.

En daar wring het schoentje in de Uber-kwestie. Deze multinational
heeft in het buitenland bewezen dat ze geen regels wil. Geen
veiligheidsnormen, geen opleiding voor de chauffeur, geen speciale
verzekering, liefst ook geen taxen. “Vrijheid blijheid”, laat de
markt zijn werk doen, zonder spelregels.

Als een wolf in schaapsvacht “verkoopt” Uber zich als innovatief.  Een
blitse app brengt mensen met elkaar in contact. Connecting people… Dat alle kwaliteitsgaranties daarmee weggeveegd worden, is bijzaak. Dat
de consument minder beschermd wordt, is niet zo’n punt. Dat het
personeel uit de taxisector de dupe wordt, is blijkbaar irrelevant. Het is vernieuwend, dus is het goed…

Kwaliteitsvol innoveren

We verwachten van de overheid, van verkozen politici dus, dat ze
voorwaarden creëert om innovatie te stimuleren. Als we stilstaan gaan
we achteruit. Nieuwe ideeën moeten kansen krijgen. Anderzijds
verwachten we van dezelfde overheid dat ze de burger beschermt tegen
uitwassen. Mistoestanden. Dat ze zorgt voor “eerlijke” concurrentie. Dat elk initiatief, of het nu vernieuwend is of al langer bestaat,
zich aan bepaalde spelregels houdt. Brussels Minister Grouwels deed dan
ook niets anders dan haar job.

Regels laten toepassen. Ook als het om
een hippe multinational gaat zoals Uber. Dat een bedrijf als Engagor dit aangrijpt om te zeggen dat het wegtrekt
uit België, is ronduit choquerend. Innovatie mag en moet immers ook
kwaliteitsvol zijn, en zich schikken naar de wet. Sociale bescherming,
en consumentenrechten hoeven immers niet geofferd te worden op het
altaar van de heilige innovatie.

DeWereldMorgen.be

Frank Moreels is co-Voorzitter BTB-ABVV

take down
the paywall
steun ons nu!