Dat deze week in het Europese Policy Review opnieuw werd gewezen op discriminatie op de arbeidsmarkt is deze tijd onwaardig. En met Geert Wilders’ uitspraken over Marokkanen ontlook de déjà-vu totaal.
Want daar stonden we dan, aan het sprekersgestoelte van het Vlaams Parlement. Volwassen, belezen, geleerd, verkozen én pratend over discriminatie op de arbeidsmarkt. “Geef ze een stamp onder hun kont in plaats van hun krullenbol te aaien”. Erg verrassend klonken de woorden van De Winter niet. Nochtans blijkt discriminatie uit verschillende studies een structureel probleem. Zeker in België. Slechtste leerling van de klas volgens de OESO en het Europees bureau van de statistiek.
Toch blijft onversneden demagogie het rationeel denken benevelen en dat lijkt me een contradictie te ver. Ik ben het beu dezelfde discussie decennia mee te dragen. Daarom pen ik graag de feiten neer en reik ik enkele oplossingen aan.
Feiten
Vlaanderen telt 3,75 miljoen personen tussen 20 en 64 jaar oud. Van die groep heeft bijna 6% (215.087) een allochtone origine. Onder de autochtone populatie tellen we 171 814 werkzoekenden. Bij de allochtone gemeenschappen tellen we 57 313 werkzoekenden. Het gaat hier dus om 1 op 22 werkzoekenden bij de autochtonen tegenover 1 op 4 allochtonen op zoek naar werk. Ook tweede en derde generatie. Geboren en getogen, in wat zij en ik ook als hun land zien.
Waarom stelt de OESO dan dat afkomst in België – nog altijd – een veel te grote risicofactor voor werkloosheid vormt? Ondanks de rijkdom van het gekleurde samenleven houden velen vast aan besluierd denken. Niet alleen Karel uit het stervende polderdorp. Ook de stedelijke en politieke intellectuele elite praat zonder enig omkijken rest-categorie-interpretaties na als ‘gebrekkig Nederlands’ en ‘attitudeproblemen’ in regeringsverklaringen en weigerende sollicitatiebrieven.
Dit is geen vrijmoedig verwijt, eerder een bezorgde verontwaardiging. Want dergelijke redeneringen zijn intussen gangbaar en ingeburgerd. Net als die allochtonen trouwens. Waarom blijft discriminatie zich dan zo hardnekkig wentelen in het collectieve bewustzijn? Worden plastische karikaturen dan echt ingeruild voor de filosofie van de naoorlogse gelijkheidsverdragen en Jacksons black and white?
Oplossingen
Omdat onze gediplomeerde bestuurders ongetwijfeld de academische studies – waarin gelijkwaardige behandeling en respect voor identiteit resulteren in bedrijfseconomische winst – hebben gelezen, vraag ik aan hen hun verantwoordelijkheid op te nemen. Focus op opportuniteiten. Als overheid bent u één van de grootste werkgevers van dit land en zijn regio’s. De Lijn, NMBS, BPost, … spiegel de diversiteit!
Promoot ervaringsbewijzen, verlaat diplomafetisjisme. Voer functiespecifieke in plaats van generieke taaltesten in (tenzij u het belangrijk vindt dat uw buschauffeur ook uw nieuwjaarsbrief schrijft). Spoor discriminatie op, wacht niet op klachten (van de 112 in 2013 kregen er nota bene 4 een vervolg). Voer diversiteitsplannen, omkering van bewijslast bij vermoeden van discriminatie, gedragscodes en bindende streefcijfers in en maak afspraken rond klachtenprocedures. Zorg voor maatwerk per sector opdat sociale partners zelf kunnen inschatten welke maatregelen werken en sanctioneer wie nalaat een antidiscriminatiebeleid te voeren.
En dhr De Winter, dhr Wilders…Kauw eerst op retorische adjectieven alvorens deze uit te spuwen. Het cliché wordt zelfs ondergraven… Toch ben ik jullie dankbaar. Jullie zeggen het onomwonden. Niet iedereen doet dat.
Wees een oprecht waarnemer en zet de bril af die uw realiteit vertekent, alvorens stedelijke demografiecurves dat voor u doen. In Antwerpen is nu al 1 kind op 2, jonger dan 5 jaar, van anderstalige origine. De beleidsmaker mag deze jongeren niet verloochenen. Lukaku wachtte ook niet, hij scoorde.
Güler Turan is sp.a-politica en Vlaams parlementslid en zetelt in de Antwerpse gemeenteraad waar ze thema’s rond werk en economie behartigt.
