Schoenen kopen om een ander samenlevingsmodel vorm te geven
Michel Bauwens, Peer-to-peer, Open design, Timelab, Korte keten productie -

Schoenen kopen om een ander samenlevingsmodel vorm te geven

vrijdag 6 december 2013 12:03
Spread the love

 Het gangbare systeem voor productie is vandaag nog steeds : op grote schaal produceren en distribueren. Een deel van de producten wordt verkocht, een deel wordt verspild, een groot deel wordt uiteindelijk weggegooid. Vaak wordt er bovendien een fictief verlangen gecreëerd zodat er een afzetmarkt kan worden voor gegenereerd en er veel geld kan worden verdiend.
 Bij korte keten denk je in de eerste plaats aan voedsel. De bewuste consument weerstaat in de supermarkt de drang om prinsessenbonen uit Kenia te kopen, gaat naar de lokale boerenmarkt om de keten van producten te verkorten, gaat zelf appels oogsten op zelfplukboerderijen. Bij andere producten, schoenen bijvoorbeeld, wordt er vandaag nog niet vaak stilgestaan bij korte keten productie. Schoenen worden geproduceerd volgens hetzelfde dominante marktprincipe: er worden er veel meer gemaakt dan er ooit zullen bij de consument geraken, zodat er in elke winkel en in elke maat schoenen van elk design in voorraad kunnen zijn. Grote aantallen belanden nooit aan iemands voeten. 
 Twee jonge designers zijn nu gestart met een experimentele open productielijn voor schoendesign: Eugena Morpurgo en Juan Montero kopen overschotleder en roepen jonge schoenontwerpers op om een open schoenontwerp te maken. In een lokale werkplaats wordt de consument uitgenodigd om een lap overschotleder en een ontwerp uit te kiezen. Aan de hand van lasercuttechnieken wordt het leder gesneden in juiste maat. De schoenen worden niet gelijmd of gestikt. Met 3D printers worden er verbindingsstukjes geprint die het mogelijk maken om de schoenen als een puzzel in elkaar te zetten. Samen met de consument bovendien. Als er iets zou kapot gaan, kan de consument in de lokele werkplaats het onderdeel opnieuw gaan printen en de schoen zelf repareren. Het design is transparant, de ganse productielijn ook. De prijs per paar is afhankelijk van het gekozen leder, plus een percentage voor de ontwerper en de maker. 
 In dit geval gaat het over schoenen maar Eugenia en Juan zien hun open en korte keten methode als een principe dat ook op andere objecten en gebruiksvoorwerpen zou kunnen worden toegepast. Het basismateriaal is overschotmateriaal. De productie in de lokale werkplaats wordt pas in gang gezet wanneer er een consument is die het product daadwerkelijk zal kopen. D gebruiker is betrokken bij het productieproces zodat hij zelf makkelijker reparaties zal kunnen uitvoeren indien nodig. De ontwerpers krijgen een percentage op elk object dat gemaakt/verkocht wordt. Een stukje inspirerende literatuur dat duidt hoe dit soort van projecten kunnen kaderen in een nieuw globaal systeem, is ‘De wereld redden. Met peer-to-peer naar een postkapitalistische samenleving’ van Michel Bauwens. Hij stelt dat het kapitalistisch systeem op zijn retour is. Niet alleen kunnen we niet langer pretenderen dat er materiële overvloed is, het is ook niet langer logisch om kennis en productie gesloten te houden via patenten en auteursrechten. Het peer-to-peer model dat Bauwens naar voor schuift is geïnspireerd op open source en vertrekt van openheid en delen. Hij ziet in nieuwe fenomenen als de samenwerkingseconomie, lokale werkplaatsen en peer-to-peerproductie een weg naar een postkapitalistische samenleving waarbij de markt zal worden onderworpen aan het algemeen belang. Hij spreekt van passionele productie want mensen dragen bij op basis van intrinsieke motivatie. Het kennisproces wordt in modules opgedeeld zodat er globaal kan worden samengewerkt rond bepaalde onderdelen. De productie daarentegen is lokaal en korte keten, en op basis van een concrete nood, niet op basis van een fictief gecreëerd verlangen. Zo wordt het kopen van een paar schoenen een stap in het mee vormgeven aan een nieuwe samenleving.

  Don-t run, highstreet factory 

take down
the paywall
steun ons nu!