1. Loonkosten verminderen, zijn zonder compensatie, een verlies voor de sociale zekerheid

Als werkgevers het hebben over de hoge loonkost, dan hebben ze het vooral over de werkgeversbijdrage aan de sociale zekerheid. Ons loon bestaat uit een nettoloon, een werknemersbijdrage aan de sociale zekerheid, de bedrijfsvoorheffing en de werkgeversbijdrage aan de sociale zekerheid.

Het is vooral op dat laatste deel van het loon dat de werkgevers willen beknibbelen. De werknemers zullen daar toch niets van voelen is hun redenering. De werkgeversbijdrage staat in tegenstelling tot de andere delen van het loon immers niet op de loonfiche, waardoor het lijkt alsof het ook geen deel uitmaakt van het loon.

Niets van voelen? De werkgeversbijdrage is een deel van de totale loonkost die naar de sociale zekerheid gaat. Dit dient voor de financiering van je toekomstige pensioenrechten, voor ziektevergoedingen, voor werkloosheidsuitkeringen, voor kinderbijslagen, enz.

Wanneer deze bijdragen niet worden gecompenseerd door bijvoorbeeld belastingen op kapitaal, zal de rekening doorgeschoven worden naar de werknemers door bijvoorbeeld hogere remgelden, duurdere medicatie, lagere uitkeringen met als gevolg een daling van de koopkracht.

Voor een rechtvaardige alternatieve financiering heeft de regering-Di Rupo in haar begrotingsmaatregelen voor 2013 alvast niet gezorgd: geen belasting op grote vermogens, geen belasting op meerwaarden van particulieren, geen afbouw van de misbruiken van de notionele intrestaftrek, geen minimale vennootschapsbelasting, geen verhoogde bijdragen voor zelfstandigen, geen taks op vliegen in business … Met bovenop een nieuw rondje allerlaatste fiscale amnestie, ter wille van de grote fraudeurs.

2. Niet in alle sectoren is de loonkost een probleem

De loonkostenhandicap veralgemenen naar alle sectoren is de waarheid geweld aandoen! Zo liggen de cijfers in België in de industrie gunstiger dan in de dienstensectoren. Als men de cijfers in de industrie vergelijkt, dan is de loonkost per geproduceerde eenheid in België lager dan in Duitsland en Frankrijk.

In de dienstensector ziet het plaatje er anders uit. Daar ligt de loonkost per geproduceerde eenheid in België hoger dan in de buurlanden. Vooral het verschil met Duitsland is groot, maar het is minder groot als men vergelijkt met Frankrijk en Nederland. Het grote verschil met Duitsland heeft te maken dat precies in de Duitse dienstensector het jobmodel van één euro per uur heeft toegeslagen, en alle lonen naar beneden duwde.

Wat de werkgevers in hun concurrentielogica niet mogen vergeten is, dat een deel van de dienstensector niet onderhevig is aan de concurrentie op internationaal vlak, zoals bijvoorbeeld de grootwarenhuizen en de horeca. Dus wat dat betreft hoeven er geen vergelijkingen met het buitenland gedaan te worden en hoeven we het woord handicap niet te gebruiken.

3. Ondanks dat de ondernemingen gigantisch veel verminderingen van de sociale bijdragen en van andere lasten op arbeid kregen, kwam er geen duurzame jobcreatie

Volgens de werkgeversorganisaties belet de hoge loonkost om te investeren en om jobs te creëren. Maar het is precies dat wat ze verzaken. Nochtans kregen de ondernemingen gigantisch veel verminderingen van de sociale bijdragen en van andere lasten op arbeid. En daar stond bijlange geen duurzame jobcreatie tegenover.

De voorbije vijftien jaar verminderden de opeenvolgende federale regeringen de loonlasten van de ondernemingen met een rist sociale bijdrageverminderingen en fiscale kortingen. In 2012 gaat het in totaal om bijna 10,5 miljard euro. Zo kregen de ondernemingen meer terug van de overheid dan wat ze aan belastingen hebben betaald: 9,7 miljard euro in 2010 op een totale winst van 82,4 miljard euro.

4. De marktsector, de achterban van UNIZO en VBO, heeft de laatste 10 jaar netto geen jobs gecreëerd

In Knack van 24 januari 2010 zegt eregouverneur Fons Verplaetse van de Nationale Bank het volgende: “Tussen 2000 en 2010 is in België de bevolking op arbeidsleeftijd (15 tot 64 jaar) gestegen van 6,7 miljoen tot 7,1 miljoen, een toename met 400.000. Een derde daarvan werd werkzoekende, twee derde vond een job.”

“Als je dan kijkt in welke jobs die mensen terechtkwamen, kom je tot de vaststelling dat die jobs allemaal met een zeer forse tussenkomst van de overheid tot stand kwamen: overheidspersoneel waar de staat 100 procent van de loonkosten draagt, de non-profit sector waar de overheid twee derde van de loonkosten betaalt, en de dienstencheques waar de overheid minstens evenveel bijdraagt.”

“Het aantal mensen dat een job heeft waar de overheid het grootste deel van de loonkosten draagt, is gestegen van 1,2 miljoen in 2000 tot bijna 1,5 miljoen in 2010, dus met 300.000. Ook het aantal zelfstandigen is in ons land wat gestegen, met 25.000. Dat wil dus zeggen dat de marktsector de laatste tien jaar geen jobs heeft gecreëerd.”

5. Als we de concurrentielogica blijven volgen, zijn de werknemers de verliezers

Het ‘argument’ van de competitiviteit wordt ook in onze buurlanden gebruikt om de lonen te drukken. Want die zitten natuurlijk ook niet stil! Zo blijft de solidariteit tussen alle werknemers van de wereld gebroken, en verzwakken de vakbonden in hun strijd voor betere loon- en arbeidsvoorwaarden.

6. De aanval op de rechten, de lonen en de systemen van collectief overleg van de werknemers in Europa is een ideologische keuze die op egoïsme berust

Het bewijs hiervan kan je vinden in het nieuwe rapport van het directoraat-generaal Economische en Financiële zaken (DG ECOFIN). Dit rapport wijdt een specifiek hoofdstuk aan de hervormingen van de arbeidsmarkt die de lidstaten doorgevoerd hebben in het voorbije decennium.

Hervormingen die als ’vriendelijk voor de werkgelegenheid’ worden beschouwd, krijgen de score min één. Aan de andere kant krijgen hervormingen waarvan men oordeelt dat ze de werkgelegenheid niet positief beïnvloeden, een score plus één.

En weet je welke hervormingen van de arbeidsmarkt door de DG ECOFIN als ‘werkgelegenheidsvriendelijk’ worden beschouwd? Dit varieert van maatregelen die de werkloosheidsuitkeringen verminderen, de opzeggingstermijnen verminderen, de proefperiode bij contracten van onbepaalde duur verlengen, maatregelen die de tijdelijkheid en onzekerheid verlengen, tot maatregelen die de pensioenleeftijd of vervroegde pensioenleeftijd verhogen of financieel afstraffen.

Nog erger is het gesteld op het vlak van de loonvorming. Hier krijgen we de visie dat een beleid dat minimumlonen vermindert als ‘vriendelijk voor de werkgelegenheid’ moet worden gecatalogeerd. Het wordt zelfs nog schandaliger als de Commissie stelt dat regeringstussenkomsten, die zorgen dat het collectief loonoverleg worden afgebouwd en voor gevolg hebben dat zo de impact van vakbonden op het loonvormingsproces vermindert, ‘werkgelegenheidsvriendelijk’ is.

Als bijlage de volledige tekst: ‘We zijn allen Grieken‘ door Ronald Janssen, economisch adviseur voor het Europees Vakverbond (EVV).

De concurrentielogica die de werkgevers ons opdringen, gaat uit van het standpunt: hoe de winst van enkelingen verhogen, hoe de productiviteit verhogen en hoe de kosten drukken. Vanuit het standpunt van de werknemers moeten we een heel andere logica volgen. Een logica die de afbraakpolitiek stopt en vertrekt van de cijfers die getuigen van de ongelijkheid, de sociale onrechtvaardigheid en de uitbuiting van mens dier en milieu.

Omdat een andere wereld mogelijk is.

Guido Deckers

Guido Deckers is nationaal ACV-propagandist voor het thema rechtvaardige fiscaliteit.