De omzet van de Belgische, eigenlijk Antwerpse, diamantsector bedraagt officieel zeshonderd miljard frank. Dat is een immens bedrag maar veel werkgelegenheid levert dat niet op, alhoewel de Hoge Raad voor Diamant dat graag wil doen geloven. De reden is simpel: de diamantslijperijen zijn al lang verdwenen uit ons land.

Wat de Hoge Raad voor Diamant zeker ontkent is dat de diamantsector meer en meer een uitgelezen plek blijkt voor fiscale fraude en, erger nog, voor het witwassen van crimineel geld. Toch is er wel degelijk wat aan de hand.

Zo is er al midden de jaren tachtig de ophefmakende fiscale fraude bij het wisselkantoor Kirschen & Co dat zich vooral bezig houdt met diamanthandel.

Eind 1996 verklaart de Antwerpse diamantair en drugshandelaar Foead Abbas op het drugsproces tegen de octopus-bende in Nederland dat hij via de Antwerpse Max Fischer bank een klein miljard frank heeft witgewassen.

In januari 1997 start een gerechtelijk onderzoek naar diamantfraude bij de Antwerpse diamantgroothandel Golden Ada Belgium voor naar schatting vijf tot acht miljard frank.

De Max Fischer bank gaat op 9 januari 1997 frauduleus failliet, het is een bank die het vrijwel volledig moet hebben van diamantairs. Er is geknoeid met de boekhouding, de balansen zijn vervalst en er komen drieduizend anonieme rekeningen boven water.

Drie personeelsleden van de Antwerpse State Bank of India worden aangehouden op 13 mei 1997. Ze zijn verdacht van het witwassen van geld en van valsheid in geschrifte. En de bank is verdacht van het organiseren van back to back-leningen, dat is een techniek om zwart geld wit te wassen.

Op 2 juni 1997 zijn er huiszoekingen in de woningen en de kantoren van drie diamanthandelaars. Vervolgens worden ze alle drie aangehouden. Ze worden beschuldigd van bedrieglijke bankbreuk, valsheid in geschrifte, ontduiken van belastingen en heling. Dit is een uitloper van het faillissement van de Max Fischer bank. Het parket vermoedt dat hun witwaspraktijken en het onttrekken van activa dat faillissement hebben bespoedigd.

Later in die maand juni volgen er nog huiszoekingen en aanhoudingen in de diamantsector. Opnieuw verdwijnen drie diamantairs achter de tralies, verdacht van een fictieve diamant-export om hun zwarte omzet te camoufleren. Ze zijn verdacht van schriftvervalsing, belastingontduiking en witwassen. Ook een expert van Economische Zaken wordt aangehouden. Hij wordt verdacht van passieve corruptie.

De Antwerpse diamantwereld begint langzaamaan te beseffen dat de bestrijding van witwaspraktijken niet alleen in andere economische sectoren moet en dat zelfs de combinatie van diamant en België niet meer de zekerheid biedt dat zowat alles wordt gedoogd. Stilaan wordt ook toegegeven dat de sector gevoelig is voor criminele witwaspraktijken. Of de diamantsector erin kan slagen om een ‘propere’ bedrijvigheid te worden valt af te wachten.

zie ook fiscale fraude, Golden Ada Belgium, Kirschen & Co, Max Fisher bank, octopus-bende, State Bank of India

uit het boek Barrez Dirk, Het land van de 1000 schandalen. Encyclopedie van een kwarteeuw affaires, Globe, 1997, 384 p. (geactualiseerde franstalige versie in 1998)