Nieuws, België, Algemene staking, Analyse, #30J -

Vakbonden muurbloempjes in cijferdans

Vakbondsmilitanten die dinsdagochtend de kranten opensloegen, moeten gedacht hebben dat ze in een parallel universum leven. Alle kranten schrijven unisono dat de staking mislukt is. Ze geven daarvoor ook cijfers. Alleen zijn die cijfers betwistbaar en uitsluitend afkomstig van de werkgevers.

woensdag 1 februari 2012 18:23
Spread the love

Een staking is de overtreffende trap van een sociaal conflict. En in conflicten – dat weet iedereen – moet je voorzichtig zijn met de gegevens die je aangereikt worden door één van de betrokken partijen.

Dat doen de kranten na de staking van 30 januari wel. Overal kan je – in verschillende bewoordingen – lezen dat de staking mislukt is. Een “beperkte staking” volgens Het Nieuwsblad, een staking zonder “stootkracht” volgens De Morgen en “Land niet plat” volgens Het Laatste Nieuws.

De toon van de berichtgeving werd maandagmiddag al kort na de middag gezet met een redactioneel stuk op de voorpagina van De Standaard. Chef Politiek Johan Rasking schrijft daar “Geen algemene staking”. “In de overgrote meerderheid van de bedrijven, van kleine kmo’tjes tot grote dienstengroepen, was het een gewone werkdag.”

De Standaard haalde die informatie uit enquêtes van werkgeversorganisaties Unizo en Voka. Die twee werkgeversorganisaties hadden naar eigen zeggen al op de middag elk 1000 ondernemingen ondervraagd en de resultaten verwerkt tot percentages.

Opvallend is dat pas enkele uren daarna werkgeversorganisatie VBO een persbericht stuurt met dezelfde titel als het stuk in De Standaard.

Macht van het getal

De cijfers van Unizo en Voka staan dinsdag ook in alle kranten. ACV-voorzitter Marc Leemans reageerde maandagmiddag al op de cijfers van Voka: “Voka richt zich op de kleine ondernemingen. We weten dat mensen daar vaak aarzelen om te staken uit angst voor de reactie van de werkgever. Maar in de bedrijven en sectoren waar we de macht van het getal kunnen laten spreken, is de staking heel goed voelbaar. Ik heb vanochtend een groot aantal bedrijven bezocht en heel veel mensen gezien die heel vastberaden zijn”, zei hij aan DeWereldMorgen.be.

Dat de staking in zowat alle grote ondernemingen zeer goed werd opgevolgd geeft ook een werkgeversorganisatie als Agoria toe. Agoria, de werkgeversorganisatie van de technologische bedrijven die 1600 ondernemingen met in totaal 275.000 werknemers vertegenwoordigt, schrijft dat “ook in Vlaanderen vooral grote bedrijven, op enkele uitzonderingen na, met 100 procent productieverlies” kampen. Heel wat dienstenbedrijven, zoals in de ICT-sector, bleven anderzijds wel open, aldus nog Agoria.

Maar dus in zo goed als alle grote technologische bedrijven – in bijvoorbeeld de auto-, metaal- en kunststoffensector – lag de productie totaal stil. Een cijfer dat niet werd gebruikt in de kranten. De kranten citeerden dus niet alleen enkel werkgeversorganisaties. Ze negeerden bovendien gegevens van bepaalde werkgeversorganisaties die hun centrale boodschap ‘Geen algemene staking’ tegenspraken.

Onderwijs en Bpost

In de kranten stonden ook cijfers over de staking bij de overheid, Bpost en het onderwijs. Ook die cijfers kwamen van de werkgevers, in dit geval de FOD, Bpost en het ministerie van Onderwijs. De kranten schrijven dat slechts 7 procent van de leraars het werk neerlegde.

De vakbonden hebben andere cijfers. Volgens de christelijke onderwijsvakbond COV staakte 46 procent van de onderwijzers. De socialistische overheidsvakbond ACOD telde in het basisonderwijs van Antwerpen 68 procent stakende leerkrachten. In het secundair onderwijs waren er volgens tellingen van ACOD Antwerpen 30 tot 50 procent stakers. Van de docenten in het hoger onderwijs in Antwerpen staakte tien procent. Dat zijn cijfers die veel hoger liggen dan de 7 procent volgens het ministerie van Onderwijs.

Ook over de post circuleren er tegenstrijdige cijfers. Zo schrijft Het Nieuwsblad dat de staking bij Bpost in Wallonië lam lag maar in Vlaanderen zou er amper gestaakt zijn: slechts zeven procent van de werknemers van het postsorteercentrum van Antwerpen legde het werk neer. Nadine Marechal van ACOD Antwerpen spreekt dat tegen. Volgens haar staakte in Antwerpen de helft van de postbedienden.

Het klopt anderzijds wel dat de staking wat minder zichtbaar was doordat er weinig blokkades waren van industrieparken of toegangswegen. De vakbonden hadden die blokkades achterwege gelaten omdat ze zo weinig mogelijk gewone mensen wilden treffen.

Cijferoorlog

Deze cijferslag is niet onschuldig. Werkgeversorganisaties gooien zich vol overgave in de strijd. Eén van de oorzaken van de gekleurde berichtgeving in de kranten is dat de vakbonden niet mee doen aan die cijferdans. De cijfers van Unizo en Voka werden maandag al heel vroeg naar alle redacties gemaild. Voor de cijfers van de vakbonden hebben we zelf moeten rondbellen.

Dat heeft verschillende redenen. Ten eerste wachten de vakbonden op de definitieve cijfers over de uitbetaling van stakersvergoedingen. Dan zullen ze weten hoeveel mensen effectief gestaakt heeft. Hoewel dat cijfer dan weer geen rekening houdt met mensen die wel mee doen aan de staking, maar liever een dag vakantie nemen in plaats van loonverlies te lijden.

Ten tweede is er bij de vakbonden wat moeheid over de anti-vakbondscampagne in de media. Het foertgevoel over de media is groot. Een vakbond als het ACV wachtte niet op de kranten of tv-zenders om de leden in te lichten over de gevolgen van de besparingen van de regering-Di Rupo. Het ACV rekende daarvoor op eigen communicatie zoals de drukbezochte website degevolgen.be en een reeks info-avonden in alle regio’s van het land.

Ten derde is een staking een wapen om de tegenstrever aan tafel te krijgen. Los van wat de kranten schrijven beseffen de regering en de werkgevers wel dat het ongenoegen over de besparingen diep zit en dat er niet veel meer nodig is om de pot te laten overkoken.

Kant kiezen

Niet alleen in de cijferdiscussie kozen de kranten kant. Dat deden ze ook in hun verslaggeving. In de kranten Het Laatste Nieuws en De Morgen mag slechts één staker iets zeggen over haar motieven: radiopresentatrice Annemie Peeters van Peeters&Pichal. In het Nieuwsblad staat naast de uitleg van Annemie Peeters ook nog één lerares die mag uitleggen waarom ze staakt en toch aan het werk is.

Met enige fierheid mogen wij zeggen dat wij het enige medium zijn waar je wel nog stakers kon horen en lezen. Voor de stakingsfilm ‘Groenten uit België’ verzamelden we meer dan 100 videofragmenten met getuigenissen van stakers.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!