Als reactie op de schuldencrisis wil het Europees parlement het economisch bestuur binnen de eurozone versterken. Daar moeten zes nieuwe wetten voor zorgen waar woensdag over gestemd werd. Door dit zogenaamde sixpack wordt de Europese Commissie de scheidsrechter. De Europese Volkspartij en de Liberalen stemden voor. De socialisten en de groenen stemden grotendeels tegen.

Alle landen moeten een begrotingsevenwicht nastreven. Landen die dat onvoldoende doen, worden op de vingers getikt. Als ze de aanbevelingen van de Europese Commissie in de wind slaan, moeten ze een bedrag van 0,2 procent van hun BBP op een geblokkeerde rekening storten.

De Europese Commissie zal niet alleen de begroting in de gaten houden. Er komt een scorebord dat de “macro-economische onevenwichten” bijhoudt. Het gaat dan over de handelsbalans, de schulden van de privé-sector, de huizenprijzen, het marktaandeel en de loonkost per eenheid product.

De Europese vakbonden trokken verschillende keren de straat op tegen het sixpack. Via het Europees Vakverbond werd ook druk gezet op de europarlementsleden.

Volgens het ACV werden wel enkele bijsturingen afgedwongen. Zo is er de zogenaamde Monti-clausule die zegt dat de “nationale praktijken en instellingen inzake loonvorming” moeten gerespecteerd worden. Dat zou in principe moeten betekenen dat de Europese Commissie niet mag raken aan het Belgische indexsysteem en het nationale interprofessionele loonoverleg.

Al is dat geen gewonnen zaak, vreest het ACV. “Ecofin (de verantwoordelijken binnen de Europese Commissie voor Economische en Financiële Zaken, nvdr) gaat zonder enige twijfel op zoek naar juridische argumenten om toch met geanctioneerde aanbevelingen voor de dag te kunnen komen over de loonvorming, over de cao-afspraken inzake indexering, over het vermaledijde centrale onderhandelingsniveau, enzovoorts…”, stelt Chris Serroyen, hoofd ACV-studiedienst.

“Neoliberale haviken”

Serroyen is niet mals voor het sixpack. In een opiniestuk op deredactie.be heeft hij het over “een beschamende onderwerping van de nationale democratieën aan de neoliberale haviken van de Europese Ecofinfilière”. De wetten dreigen “een breekijzer ter ontwrichting van ons sociaal model” te worden.

Volgens Serroyen dromen ze er bij Ecofin van om “de ondernemingen te bevrijden van de verstikkende greep van de vakbonden”.

Als voorbeeld citeert Serroyen uit de insteken van de Commissie tijdens een recent debat over de loonvorming in Europa. Volgens de Commissie moeten de overheden afslanken want “de onderhandelingsmacht van vakbonden en werknemers is hoger wanneer de overheid een aanzienlijk deel van de arbeidskracht opslorpt”. Lees: hoe meer werklozen, hoe lager de looneisen.

Of over ontslagbescherming: “door de onderhandelingsmacht van de tewerkgestelden te verhogen, slagen zij er beter in te weerstaan aan loonmatiging en looninleveringen en wordt de vervanging van tewerkgestelde werknemers door ‘lage loonoutsiders’ bemoeilijkt”. 

Met dat soort ideeën zal de Europese Commissie voortaan het Belgische sociaal-economisch beleid te lijf gaan. Ook de socialistische vakbond ABVV vreest een aanval op de pensioenen, de index en de lonen. 

“De wetgeving in haar huidige vorm lijkt enkel ontworpen om een conservatief-liberale agenda door te voeren van loonmatiging en bezuinigingen. We zien tot wat dergelijk beleid leidt: een algemene economische stagnatie in de Europese Unie en een totale sociaal-economische ontwrichting in Griekenland en Ierland. Loondeflatie, precaire arbeidsomstandigheden, uitgeholde sociale uitkeringen en gedegradeerde publieke voorzieningen lijken  de regel te worden in de EU,” aldus het ABVV.

De Vlaamse werkgevers van Voka reageerden al tevreden. “Het is nu aan de onderhandelaars in België om deze Europese beslissing onmiddellijk mee te nemen in de vorming van een nieuwe federale regering”, aldus gedelegeerd bestuurder Jo Libeer.